donderdag 1 december 2016

December * Waarom psychologiseren, boeddhisten * Emergente zwaartekracht en wat boeddhisme * Amerikaanse boeddhisten & Donald Trump (en wij)   * Podcast  * Geen leraar worden  * Einde Maandblad


Stevige kost, dit december-nummer van m'n maandblad, het laatste nummer.
Met een dubbele uitsmijter en vijf bijlagen.
Met moderniteit, actualiteit en een snufje eeuwigheid, althans tijdloosheid.

Update 4 december
Voor de mensen die boeddhistische blogs gaan missen.
Met de bekende Amerikaanse bescheidenheid aangekondigd:
' De vijftig Beste Boeddhistische Blogs van de Planeet '
De beste Engelstalige dan toch. Want de mijne komt er bv niet in voor.
Heel veel onbekende trouwens, veel te lezen dus.

=====================================================================

Boeddhisme is geen toegepaste psychologie
Minder psychologiseren in de beoefening


Een pleidooi voor het minder gebruiken van concepten uit de psychologie (welke dan ook) in het praten over de Dharma en in de boeddhistische beoefening.
Liefst helemaal niet maar dat is een kansloze missie.
Want het gepsychologiseer is zo diep doorgedrongen in het denken over het boeddhisme, ook in mij trouwens, dat we nauwelijks nog zonder kunnen. Ons geen praten over beoefening zonder psychologische termen kunnen voorstellen.

Eerst een poging tot een omschrijving (een definitie is nauwelijks mogelijk) van 'psychologie' in Wikipedia . Dit artikel maakt een scherp onderscheid tussen de wetenschappelijke en alledaagse of intuïtieve psychologie, zie Bijlage 1
Het lijkt me beter meer vormen dan deze tweedeling te onderscheiden:

(1) Wetenschappelijke psychologie, berustend op wetenschappelijk onderzoek
     Vormen zijn o.a.: arbeids- en organisatiepsychologie, functieleer,
     leerpsychologie, neuropsychologie, sociale psychologie, etc.

(2) Systemen (meervoud!) van psychologische concepten, gehanteerd door psychotherapeuten.
     Bijvoorbeeld psychodynamische therapieën, cliëntgerichte therapieën,
     gedragstherapieën, systeemtherapieën en veel vormen van alternatieve therapie.

(3) Intuïtieve populaire psychologie, zonder wetenschappelijke intenties, gehanteerd door leken
     En vaak gehanteerd door boeddhisten, moet ik aan deze derde vorm toevoegen.

(4) Er is los van dit alles nog een aparte boeddhistische psychologie, te vinden in de
    Abhidhamma, wel systematisch maar niet wetenschappelijk in de hedendaagse
    op toetsbaarheid (falsifieerbaarheid) gerichte opvattingen.
    Het is psychologie en filosofie (met name ethiek ) in één, en wordt ook wel
     'psychologie zonder psyche' genoemd. Zie daarvoor o.a. Nl.wiki  en  En.wiki .

Echter, het gepsychologiseer waar ik het hier over wil hebben, gaat niet over een soort psychologie, gebaseerd op de Abhidhamma. Dat wil zeggen: behoudens uitzonderingen, er zijn aspecten in de vipassana-meditatie die wel op Abhidhamma-concepten zijn gebaseerd.

De psychologie van boeddhisten heeft vooral betrekking op de derde vorm, ook wel te noemen 'psychologie van de koude grond'. Zelden of nooit wordt in boeddhistische teksten die sterk psychologiserend van aard zijn, een system, welk systeem dan ook, van concepten geëxpliciteerd.
Ik generaliseer, er zijn ook best wel artikelen waarin concepten (op de juiste wijze) uit de wetenschappelijke of psychotherapeutische psychologie gebruikt worden, maar dat zijn uitzonderingen. En hebben bovendien het 'nadeel' dat de auteurs niet (of niet in de eerste plaats) boeddhist zijn maar psychologen/psychotherapeuten die over een boeddhistisch thema schrijven.
Als het heel erg is, wordt het soms 'pychobabble' genoemd (en het is soms heel erg).

Dan de aanleidingen

In het artikel over jonge leraren dat ik in september samenvattend publiceerde, stelde één van hen dat de motivatie voor mensen om naar een sangha te komen waarschijnlijk veranderd is. In plaats van interesse in een religieuze ervaring komen ze met belangstelling in meditatie als een hulpmiddel voor echt ontdekken wie ze zijn en hoe beter hun leven te beheren. In deze dagen heb je minder kans om te horen 'Ik hou van de leringen van 'ik wil een boeddhist worden', en meer kans om te horen 'ik ben super gestrest en heb hulp nodig'. Deze nieuwe leraar zei: als je worstelt met verlammende angst en je komt naar het centrum om te worden opgewacht door iemand die je vertelt dat het nodig is om je baan op te zeggen en uw ambitie loslaten, loop je gelijk weg en probeert nooit meer te mediteren. Deze mensen moeten met mededogen tegemoet worden getreden.

Het komt ook van de kant van de leraren zelf en er zit (indirect)ook een economische kant aan de psychologiserende cultuur van het hedendaagse boeddhisme:
Het feit dat veel leraren tevens psychotherapeut (of coach) zijn:
Uit het BD van 17 november: "De Vlaming ... werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. "
Dat vind ik dus niet: meditatie en psychotherapie zijn helemaal geen polen. Eerder zijn nog fietsenmaken en het boeddhisme twee polen.

Men zou kunnen zeggen dat de leraren de leerlingen  protoprofessionaliseren  in de psychotherapeutische psychologie gedurende hun dharma-gesprekken.
Ben ik tegen die dubbelrol? M'n twijfel is groot: er is het gevaar dat de leerlingen van de leraar op een gegeven moment cliënten van dezelfde persoon, maar dan in de rol van psychotherapeut worden. Of coach of welk nieuw woord ook bedacht wordt om een betaalde functie in de (soms reguliere, soms alternatieve) zorgverlening te omschrijven.
Dus naast het feit dat het verschillende zaken zijn is er ook het probleem van het combineren van de functies.

Een gevolg is ook dat mensen zichzelf gaan therapeutiseren, in therapeutische procestermen hun zieleroerselen beschrijven. En, nog hinderlijker, dat ook van anderen doen; het credo is 'niet oordelen', maar in plaats van een oordeel wordt er een pseudo-neutraal etiket geplakt, bv 'narcist', 'autist' (een etiket als 'neuroot' is net zo als praten over het onbewuste een beetje gedateerd, is m'n indruk).

Het meest opvallend aan de psychologisering in populaire vorm is de nadruk die gelegd wordt op de (eigen) gevoelens van de spreker/schrijver. En op de oorzaken daarvan (in het particuliere verleden, bv de jeugd) en de processen die deze gevoelens en daarmee (?) de persoon ondergaan.
Het zijn ook zelfhulpconcepten die populair zijn. Er zit nogal wat positief denken in, terwijl het oorspronkelijke boeddhisme (zeker de Theravada die in mijn ogen het meest oorspronkelijk is) nogal pessimistisch van aard is.
Terwijl er toch alle reden voor pessimisme in de huidige wereld is, niet waar, Trump-schrikkers?

Het gaat om bundels van psychologische kenmerken en processen waarmee men zichzelf beschrijft of waarmee een leraar de mogelijkheden van een leerling beschrijft.
En vervolgens om de mogelijkheden die processen te beïnvloeden met ervaringen zoals de meditatie-ervaring. Die ervaringen kunnen helend zijn.
Ook komen andere meditatie-ervaringen voor oudere in de plaats: mediteren op metta (liefdevolle vriendelijkheid) en compassie zijn gegroeid in populariteit, ook m.b.t. het aspect dat men daarin liefde en compassie voor zichzelf mag ontwikkelen.
Weinig aandacht daarentegen krijgt een meer tragisch levensbesef van de onvermijdelijke facts of life zoals ouderdom, ziekte en dood.

Het psychologiseren is een lot dat bepaald niet alleen het boeddhisme treft. Vergelijk
het boek Met zachte hand - Opkomst en verbreiding van het psychologisch perspectief :
"Psychologie is in. Populair-psychologische literatuur vindt gretig aftrek, in de media laten psychologen hun licht schijnen over de meest uiteenlopende zaken, het aantal mensen dat wel eens de hulp van een psycholoog inroept neemt hand over hand toe en ook in ons dagelijks leven spelen psychologische inzichten een steeds belangrijker rol.
Deze psychologisering van de samenleving is meer dan een modeverschijnsel. Zij is verbonden met maatschappelijke ontwikkelingen die al aan het einde van de vorige eeuw op gang kwamen. Enerzijds gaat het hierbij om een toenemende individualisering en 'emotionalisering' van het maatschappelijk leven, anderzijds om pogingen het menselijk gedrag in goede banen te leiden. In de vorige eeuw was deze gedragsregulering nog vooral een zaak van medici, dominees en rechters. Allengs heeft de psychologie zich echter een steeds prominenter plaats verworven.
Met zachte hand schetst de geschiedenis van dit psychologiseringsproces. Onderzocht wordt hoe ons leven in toenemende mate object is geworden van psychologische reflectie en bemoeienis. Die bemoeienis beperkt zich niet tot bekende arbeidsterreinen van psychologen, zoals de opvoeding, het onderwijs, de arbeid en de geestelijke gezondheidszorg. Zij strekt zich ook uit tot het leven van consumenten, militairen, vrouwen, gelovigen, misdadigers en vertegenwoordigers van andere culturen.
"

Veel voorbeelden van 'boeddhisme en psychologie' kwamen aan de orde in de conferentie onder die naam verleden jaar in Nijmegen (zie  hier ). In Bijlage 2 neem ik de introductie over. In  het BD een verslag ervan  door Katinka Hesselink.


Een apart aspect is de dieptepsychologische benadering, het anders proberen te begrijpen en interpreteren van de Dharma.
Een mooi citaat , van de dichter Gary Snyder:
"There's a big tendency right now in western Buddhism to psychologize it-to try and take the superstition, the magic, the irrationality out of it and make it into a kind of therapy. You see that a lot. Let me say that I'm grateful for the fact that I lived in Asia for so long and hung out with Asian Buddhists. I appreciate that Buddhism is a whole practice and isn't just limited to the lecture side of it; that it has stories and superstition and ritual and goofiness like that. I love that aspect of it more and more."

Buddhism in America: Global Religion, Local Contexts  door  Scott A. Mitchell
Hij stelt, zich o.a. baserend op McMahan :   Het moderne boeddhisme is een reframing van traditionele mythologieën, van pogingen om betekenissen te extraheren - of preciezer gezegd te reconstrueren - die levensvatbaar zijn binnen de context van de moderne levensvisie, ingebed in oude levensvisies. Het bekendste voorbeeld is om de cyclus van wedergeboorten in samsara niet meer letterlijk te duiden maar te zien als symbolische representaties van diverse psychologische of emotionele staten. Het 'gebied van de hongerige geesten' wordt niet langer meer gezien als een letterlijke toestand waarin men na de dood kan terechtkomen maar als een weerspiegeling van de toestand van het geheel vervuld zijn van hebzucht en begeerte die nooit bevredigd kan worden.
Demythologisering door moderne boeddhisten, beinvloed door de groei van de Westerse psychologie, is een belangrijke factor geweest in het populair worden van het boeddhisme in het Westen.
De psychologisering van het boeddhisme verwijst naar het interpreteren van boeddhistische doctrines en praktijken als een weerspiegeling van innerlijke geestesgesteldheden of als een soort spirituele therapie in zichzelf. ...
Die psychologisering is ook duidelijk een manier waarop het boeddhisme goed ontvangen is in het Westen. Door vertaling van het pantheon van hemelse wezens als niets anders dan symboliek, worden zij effectief geneutraliseerd, niet langer een bedreiging van het dominante monotheïsme van het Westerse christendom. En misschien nog belangrijker, eenmaal geneutraliseerd is het boeddhistische modernisme vrij om de traditie en haar rituelen te herdefiniëren als niet perse een religie maar als een 'spirituele technologie', als een set oefeningen en therapieën bedoeld om zijn/haar psychologie te helen in plaats van een einde te maken aan samsara.

( Mitchell  , pag. 236/237, licht geparafraseerd)

Conclusie

Boeddhisme is geen toegepaste natuurwetenschap (zie hieronder), geen vorm van poëzie, geen filosofie, geen .... (noem maar op). En dus ook geen toegepaste psychologie.
Het is de dingen begrijpen zoals ze echt zijn.
Spreken over het boeddhisme, over de Dhamma/Dharma kan vaak alleen met behulp van allerlei beeldspraak en beelden.
Misschien is beeldspraak en beelden van wetenschap en/of poëzie en/of psychologie onvermijdelijk, omdat magische beelden niet meer werken. Maar het zijn slechts taalkundige hulpmiddelen.

====================================================================

Emergente zwaartekracht en wat boeddhisme

Dat is nog eens boeddhisme voor gevorderden, het lang verwachte artikel van Erik Verlinde:
'Emergent Gravity and the Dark Universe '
Hier  het originele wiskunde-rijke artikel.
Hieronder een iets meer eenvoudige uitleg.

De zwaartekracht bestaat niet. De Big Bang heeft nooit plaatsgevonden. Donkere materie bestaat niet. Wat een illusies doorgeprikt en wat een pracht komt er voor in de plaats.
Begrijpen doe ik het nog nauwelijks, dat is voor een deel de charme ervan.
Het gaat in ieder geval niet over compassie, dat is ook wel eens bevrijdend.

Een paar bronnen:
Een enigszins populair (met een paar formules, maar ook met plaatjes) van de hand van Erik Verlinde zelf is te vinden in het 'Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde '

En uit 'Quantumuniverse ' :
"Ruimte, tijd en zwaartekracht bestaan op de allerkleinste schaal niet. Nieuwe inzichten in de theoretische natuurkunde lijken althans tot die verrassende conclusie te leiden. Op macroscopische schaal komen deze alledaagse verschijnselen als 'emergente' effecten uit de microscopische fysica tevoorschijn.
...
Al in de jaren '70 ontdekten Stephen Hawking, Jacob Bekenstein en anderen dat de fysica van zwarte gaten verrassend goed beschreven kan worden met natuurwetten die afkomstig zijn uit de thermodynamica.  Daardoor kwamen natuurkundigen al snel tot de conclusie dat zwaartekracht - in elk geval rond zwarte gaten - een thermodynamisch verschijnsel is.
Thermodynamica gaat over macroscopische verschijnselen, zoals warmte en druk, die ontstaan uit microscopische natuurkunde. Denk aan de temperatuur van een kop koffie, die voortkomt uit de bewegingen van talloze individuele moleculen. Thermodynamische eigenschappen als temperatuur en druk bestaan op het allerkleinste niveau niet, maar zijn emergent en worden pas op macroscopische schaal zichtbaar. De relatie tussen thermodynamica en zwaartekracht suggereert dat ook zwaartekracht - en zelfs ruimte en tijd - op de allerkleinste schaal niet bestaat, en pas op grotere schaal tevoorschijn komt.
...
"
Zie verder Bijlage 3

Interessant is ook de opvatting van Verlinde voor de theorie van de oerknal, een theorie waar ook boeddhisten zich prettig bij lijken te vinden, al is die te weinig cyclisch van aard. Uit een artikel in de NRC bij een vorig artikel van Verlinde:
" In den beginne was er (g)een knal
Kosmologie Tijdens de Oerknal ontstond iets uit niets. Zegt de theorie. Maar sommige fysici zetten er vraagtekens bij. Borrelde de oerknal op uit een bad van donkere energie?
"
Zie verder Bijlage 4

--------------------------------------------------------------------------------------

Bijna alles lijkt wel emergent

Eerst een omschrijving:
"Emergentie is een begrip dat met name centraal staat in de systeemtheorie en de filosofie. Het betreft de ontwikkeling van complexe georganiseerde systemen, die bepaalde eigenschappen vertonen die niet zichtbaar zijn door louter een reductie van hun samenstellende delen. Door interactie ontstaan eigenschappen, patronen, regelmatigheden en/of geheel nieuwe entiteiten."  Bron:  Wikipedia

De Engelse versie is uitgebreider.
Helder, met veel voorbeelden, is het artikel  'Wat is emergentie? '

De vraag of ook 'bewustzijn' (Engels: 'consciousness') een emergent verschijnsel is, is lastig te beantwoorden, onder andere omdat lastig te definiëren is wat het is en omdat het een beladen ideologisch concept is.
Het boek 'The Emergence of Consciousness ', edited by Anthony Freeman gaat uitgebreid op deze vraag in.
Samenvatting ervan: "How does the conscious mind relate to the physical body? Two common views from the past offered the stark choice between dualism which said mind and body were quite separate and physicalism which said that the mind was in fact ‘nothing but’ the physical brain. Both these views are now widely rejected.
'Emergence' theory offers a compromise: the mind ‘emerges’ from the physical body but the whole person, mind and body, is more than the sum of the physical parts. In The Emergence of Consciousness philosopher Robert Van Gulick gives a clear and masterly overview and comparison of the current ‘emergent’ and ‘reductive’ approaches. Other contributors discuss more detailed aspects of the subject. The editor's own chapter argues for the radical proposal that even God is an ‘emergent property’.
"
Zie  'Imprint ', met uitgebreide summaries; dat van Van Gulick neem ik op als Bijlage 5. En zie   Google books

Niet alleen temperatuur, druk en kleur maar nu ook zwaartekracht, ruimte en tijd zijn thermodynamische verschijnselen en dus emergent. Bestaan dus eigenlijk niet, maar ook weer wel: dat begint weer een beetje op boeddhisme te lijken.
Er is geen zwaartekracht-natuur net zo min als er boeddha-natuur is. (Of juist wel, maar dan in emergente zin?)
'Bewustzijn' lijkt het ook te zijn, al hebben sommige boeddhisten daar moeite mee (de resten goddelijkheid en bezieldheid lijken niet te zijn verdwenen in sommige hoofden)

En ook 'mind', min of meer hetzelfde als 'het zelf '. Daarmee wordt geraakt aan het bekende anatta-thema.
Francisco Varela over " ... the Buddhist doctrine of anatta, which holds that the self is an illusion. Varela contended that anatta has also been corroborated by cognitive science, which has discovered that our perception of our minds as discrete, unified entities is an illusion foisted upon us by our clever brains. In fact, all that cognitive science has revealed is that the mind is an emergent phenomenon, which is difficult to explain or predict in terms of its parts; few scientists would equate the property of emergence with nonexistence, as anatta does."  Bron:  Slate
Dat laatste is te absoluut gezegd, m.i. bestaat het 'zelf' zowel wel als niet; in deze  bundel van Dessein  staat zowat alles daarover. Kortom: 'mijn zelf' is een mooi voorbeeld van emergentie.

=====================================================================

Amerikaanse boeddhisten en Donald Trump

In m'n  November-blog schreef ik over de grote mate waarop Amerikaanse boeddhisten bezig waren met hun presidentsverkiezingen. Dat was voor de (in ogen van velen fatale) datum van 8 november.
Het is dus toch, tegen hun hoop en verwachting in, Donald Trump geworden.
Hierover schreef ik op Facebook:

"De Amerikaanse boeddhisten zijn de klap van de verkiezing van Donald Trump nog lang niet te boven.
Ik neem natuurlijk maar een selectie waar en mogelijk vertekend, maar m'n indruk is dat in de V.S. er een groter politiek bewustzijn is dan onder Nederlandse boeddhisten.
Veel reacties van leraren en sangha's in twee overzichten van LionsRoar ': Hier en Hier .

De reacties variëren van verdrietig tot wijs, van tot passief tot vastberaden
Het lijkt er op dat Amerikaanse boeddhisten in tegenstelling tot veel liberals (zover ik dat uit de krant begrijp) niet wanhopig en niet boos zijn, of dat niet mogen zijn van zichzelf en hun groepscultuur.
Drie voorbeelden uit deze overzichten in LionsRoar:

Noah Levine, Against the Stream
"Here in the United States of Samsara ignorance is the status quo. The Buddha’s teachings guide us to go “against the stream” to develop wisdom and compassion through our own direct actions. As the path encourages, “Even amongst those who hate, we live with love in our hearts. Even amongst those who are blinded by greed and confusion, we practice generosity, kindness and clear seeing.”
Meditate and Destroy!"

Angel Kyodo Williams
" i don't have a lot of words, but i have a lot of faith. i know the road feels slow and winding and we seem to need the pain to cut to the core to emerge from the sleepwalk of despair and feel through the numbness of disconnect and indifference. but if we let ourselves feel this, we will be better for it. we will wake up and reach out and finally tap into our love for one another and our planet. we will breathe deeply and remember we have survived worse. but now it is time to live. and to love. and to see justice. in the meantime, hold tight to someone you love and take care of someone you don't know."

Brad Warner (een uitzondering op het niet boos mogen zijn)
"Zen teacher Brad Warner addressed the Trump election with a post on his website titled “The KKK Took My Country Away…. Or Did It?” In the piece, Warner notes his anger about the election news, but also faces down those who criticize him for that anger: “The general message is that it is not properly ‘Buddhist’ or ‘Buddhist Master-ly’ to express anger at a moment like this one. Which is an interesting question to me. Is it? I ask that very sincerely. Here is my tentative answer. ... ”

Een citaat daaruit:
"I am fucking angry and depressed right now. So I will not tell you to be positive. I will not tell you to be optimistic."

Een voorbeeld van een reactie van een Amerikaanse boeddhist die sympathiek is maar toch uit een verzameling BEZWERINGSFORMULES bestaat:
Facing Election Results with Buddhist Practices of Love, Compassion, Sympathetic Joy and Equanimity   November 12, 2016 [door] Justin Whitaker "


Tot slot een terechte tweet van 'boeddhaweg' (Jules Prast):
"Desperate to remain relevant: 'Dalai Lama says will visit Trump'   reut.rs/2fnEEs7 "

--------------------------------------------------------------------------------------

M'n intentie van dit bericht: zo kunnen we vast oefenen voor als komend voorjaar Wilders' PVV de grootste partij wordt.
Uiteindelijk: oefenen in het niet verrast zijn door wat ons 'overkomt'
Maar daaraan voorafgaand: in de discussies voorafgaand aan de verkiezingen gebruik maken van de unieke positie die we zouden kunnen innemen: tussen blank en gekleurd, tussen religieus en seculier, tussen welvarend/opgeleid en arm, tussen opgewonden en onverschillig. Etcetera
Daarbij ben is wel grote bescheidenheid gewenst: het boeddhisme in Nederland stelt noch kwantitatief noch kwalitatief veel voor, in geëngageerde zin al helemaal niet.

=====================================================================

De Onvolmaakte Boeddha (Imperfect Buddha Podcast)

Een podcast met een aantal interessante sprekers en onderwerpen
Hier   te vinden

2.0 Imperfect Buddha : Tibetan Buddhism slowly innovates
3.0 Imperfect Buddha : The Dharma Overground get enlightened & the non-Buddhists cause a stir
4.1 Imperfect Buddha : Cults, cultish shennanigans & Buddhist groups
4.2 Imperfect Buddha : Tenzin Peljor on leaving a Buddhist cult
5.1 Imperfect Buddha : On the limits of Secular Buddhism, on Buddhism & academia
5.2 Imperfect Buddha : Jayarava decimates rebirth & karma
6.1 Imperfect Buddha : Buddhism & the apolitical trend
6.2 Imperfect Buddha : Shaun Bartone on Engaged Buddhism
7.1 Imperfect Buddha : "The Big Enlightenment Show"
7.2 Imperfect Buddha : Professor Adrian Ivakhiv on Immanence & a world after enlightenment
8.0 Imperfect Buddha : Ben Joffe on the paranormal, Tibetan Buddhism, UFOs & the Ngakpa
9.1 Imperfect Buddha : The liberating force of non-Buddhism
9.2 Imperfect Buddha : Glenn Wallis on non-Buddhism
9.3 Imperfect Buddha : Glenn Wallis on the Immanence & Transcendence Divide

Zie ook Posttradional Buddhism

=====================================================================

EINDE (misschien in deze vorm, met deze inhoud) van het Maandblad Boeddhisme

Ik voel me steeds minder een 'boeddhist', heb in ieder geval nauwelijks meer de behoefte een naam aan mijn opvattingen te geven. Dat HET boeddhisme niet bestaat, is een clichee geworden, met veel tradities heb ik geen enkele affiniteit.
En wat ik wel was - 'vrijzinnig Theravadin' noemde ik me - was overduidelijk een privé-constructie.

Daarom slaat het nergens meer op, deze blog 'Maandblad Boeddhisme' te noemen.
Bovendien was die titel en de vorm een poging een echt tijdschrift op gang te krijgen als opvolger van 'BoeddhaMagazine', voorheen het Kwartaalblad. Dat is allemaal geschiedenis geworden.

Ik gebruik deze blog vast nog wel na 31 december, maar niet meer als 'Maandblad Boeddhisme'.
Hoewel ... Ik ben ook nog niet helemaal ge-ont-boeddhaïseerd.
En de geest waait waarheen hij wil.

--------------------------------------------------------------------------------------

Als uitsmijter toch nog één keer aandacht voor de leraar

Via een deze week verschenen artikel in Tricycle namelijk van Daniel Clarkson Fisher, die van Californië (waar hij bekend universitair docent boeddhisme, blogger en geestelijk verzorger was) verhuisde naar Toronto en daar overwoog (Dharma-)leraar te worden om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien. Omdat dat zo ongeveer het enige was dat hij echt kon.
"Tenslotte doet iedereen het: Ik streefde naar mogelijkheden om te spreken en schrijven, leerde de lokale groepen en leiders kennen, vernieuwde mijn persoonlijke website, voerde mijn social media spel op, en deed in het algemeen alles wat een moderne leraar moet doen om zich goed als 'merk' ('brand') in de markt te zetten."

Hij deed het na enig aarzelen niet. Omdat het neerkomt op wat hij noemt 'de bankiers benadering': de leraar die de kennis heeft, draagt dat over aan de leerlingen die dat niet hebben.
In 'The Teacher Racket ' beschrijft hij z'n overwegingen. (Het Amerikaanse 'racket' is geen onschuldig woord, meestal wordt het met geassocieerd met fraude, met georganiseerde misdaad. Maar of Fisher echt iets als 'de leraren-maffia' bedoelt, is mij niet duidelijk; Joop R.)

"Succes op de spirituele markt hangt af van een bancaire benadering a la het onderwijs: als mensen u uit beginnen te nodigen om te spreken, uw boeken te kopen, uw retraites bij gaan wonen, en ga zo maar door, dan moeten ze je zien als de bezitter van de benodigde kennis. Hoe minder twijfel ze daarover hebben, hoe beter het is voor het merk van de leraar; en hoe beter het merk, des te beter het levensonderhoud van de leraar. Professioneel gezien zou het promoten van een meer egalitaire visie op de boeddhistische beoefening en de gemeenschap mij niet veel goed doen: waarom zouden mensen me betalen om hen te leren dat zij een aanpak moeten gaan proberen die juist anders is dan het uitnodigen van mensen zoals ik om met hen te praten?
...
Langzaam maar zeker, laat ik het nutteloze idee los, dat deelnemen aan de leraren-kliek de enige manier is om iets goeds met mijn opleiding en ervaring te doen. In feite realiseerde ik me dat niet eraan deelnemen de duidelijkste manier zou zijn om mijn overtuiging uit te dragen dat de toekomst van de boeddhistische gemeenschap af zal hangen van de individuele sangha's die het initiatief nemen om zo veel mogelijk afstand gaan nemen van de bancaire modellen zoals dat in het onderwijs genoemd wordt. Elke gemeenschap heeft zijn eigen beslissingen te nemen over onderwijzen en leren in overeenstemming met haar traditie. Maar hoe dan ook: beslissingen nemen moeten ze.
"

=====================================================================
=====================================================================

BIJLAGEN


Bijlage 1

Wetenschappelijke en alledaagse of intuïtieve psychologie

Veel van wat in het dagelijks leven 'psychologie' genoemd wordt, heeft geen wetenschappelijke pretenties. Ieder nadenkend mens denkt ook na over wat mensen beweegt en probeert het gedrag van zichzelf en anderen te begrijpen vanuit zijn of haar verleden, zijn of haar karakter, zijn of haar positie in de samenleving. Wie zo nadenkt is psychologisch bezig maar pretendeert daarmee geen wetenschap te bedrijven. In een algemene encyclopedie mag men niet voorbijgaan aan alle vormen van deze niet-wetenschappelijke psychologie. Daarom maken we in deze Nederlandstalige Wikipedia onderscheid tussen 'wetenschappelijke' en 'intuïtieve' psychologie. Er zijn natuurlijk grensgevallen. Zo zal de een vinden dat de grafologie tot de wetenschappelijke psychologie gerekend moet worden en de ander zal dat bestrijden. Zo ook met de parapsychologie. Ook zijn er tal van vormen van psychotherapie die niet berusten op, of gesteund worden door, wetenschappelijk onderzoek (zie ook wetenschappelijke methode). In de praktijk wordt er soms voor geopteerd om een gebied of praktijk tot de wetenschappelijke psychologie te rekenen als daarin onderwijs wordt gegeven aan een of meer universiteiten. Alle overige opvattingen van psychologie worden in dat geval gerekend tot de 'alledaagse of intuïtieve psychologie'.

Wetenschappelijke psychologie

De wetenschappelijke psychologie wordt ingedeeld bij de gedragswetenschappen (in Vlaanderen gebruikelijk) of bij de sociale wetenschappen (meer in Nederland gebruikelijk) omdat mensen (en dieren) altijd samenleven met soortgenoten en als kind door hen worden verzorgd en grootgebracht. Hoe mensen zich in groepen gedragen is object van de sociale psychologie. Mensen verschillen van elkaar in tal van opzichten. Die verschillen zijn object van de persoonlijkheidsleer (of differentiële psychologie). Mensen worden als baby geboren en ontwikkelen zich mettertijd in gedrag, waarnemen, denken en beleven. Wat vroeger kinderpsychologie heette wordt tegenwoordig ontwikkelingspsychologie genoemd. De psychogerontologie of de psychologie van de mens op leeftijd, wordt ook daartoe gerekend. Het waarnemen, leren, denken, spreken, onthouden en vergeten is object van de cognitieve psychologie (of functieleer), de leerpsychologie en de neuropsychologie. Specifiek voor de taal is er de psycholinguïstiek. Stoornissen in het gedrag, denken en beleven van mensen zijn object van de klinische psychologie, de psychopathologie, neuropsychologie en psychotherapie. Een van de vele soorten psychotherapie is de psychoanalyse, oorspronkelijk ontwikkeld door de Weense psychiater Sigmund Freud. De wetenschappelijke status van de psychoanalyse is omstreden. Mensen werken met elkaar samen. Hoe zij dat doen en wat daaraan verbeterd kan worden is het object van de arbeids- en organisatiepsychologie. Onderdeel daarvan is de sportpsychologie.

Verschillen in gedrag, denken en beleven tussen bevolkingsgroepen en tussen volkeren met verschillende culturen zijn object van de cultuurpsychologie. Hier overlapt de psychologie sterk met de antropologie of etnologie, en de sociologie. Zo heeft de psychologie ook veel gemeen met de biologie, vooral op het punt van erfelijke aanleg van gedrag en gedragsstoornissen (zie biologische psychologie), de criminologie, de pedagogiek of opvoedkunde, de geneeskunde, de statistische data-analyse. Op het gebied van het denken over ethische vragen en dilemma’s, het zelfbewustzijn, het ontstaan en de werking van het geweten raakt de psychologie aan de filosofie, waaruit zij oorspronkelijk ook is voortgekomen.

Bron: Wikipedia

--------------------------------------------------------------------------------------

Bijlage 2

Conferentie 'Boeddhisme en psychologie'

Meditatie is een maatschappelijk fenomeen geworden. Mede door de ontwikkelingen rondom mindfulness is het steeds meer aanvaard als een vruchtbare methode van persoonlijke ontwikkeling, niet alleen door degenen die haar beoefenen, maar ook door de wetenschap. In dat kader is er ook steeds meer belangstelling aan het ontstaan voor de onderliggende uitgangspunten ervan: de boeddhistische psychologie.
In dit begrip komen twee tradities samen. De westerse psychologie met haar verschillende toepassingsgebieden en het oosters boeddhisme. Hoewel er theoretisch nogal wat verschillen aan te wijzen zijn, lijkt het in de alledaagse praktijk tot een vruchtbare verbinding te komen.

Boeddhisme en psychologie: enkele overwegingen en vragen

Boeddhisme is al lang niet meer uitsluitend een weg om het wereldse bestaan te ontstijgen, het is ook een bron van inspiratie geworden om het gewone leven te verrijken en te vergemakkelijken. Binnen het boeddhisme gaat men ervan uit dat de werkelijkheid zoals wij die ervaren ontstaat door de wisselwerking tussen de waarnemer en wat waargenomen wordt. Het uiteindelijke antwoord op de vraag naar het menselijk lijden en geluk wordt gezocht in de geest van de waarnemer, en niet in het aanpassen van de omstandigheden.
Boeddha introduceerde hiervoor specifieke trainingen voor de geest. De Abhidharma, een theoretisch raamwerk voor de leer van de Boeddha dat enkele eeuwen na zijn dood werd samengesteld, bevat een systematische beschrijving van de dynamiek van onze geest en hoe wij de werkelijkheid ervaren. In de verschillende boeddhistische tradities is dit verder ontwikkeld tot soms behoorlijk complexe modellen.

Vanwege de relatie met het menselijk welbevinden ligt het voor de hand dat boeddhistische ideeën en methodes aanvankelijk de interesse wekten van psychologie en psychotherapie. Vandaag de dag worden toepassingen vanuit het boeddhisme meer en meer van hun spirituele context ontdaan en toegepast in het niet-spirituele domein, zowel op het therapeutische vlak als ook gericht op persoonlijke welbevinden en maatschappelijk functioneren. Bovendien kan boeddhisme als bron van inspiratie gebruikt worden bij zowel pragmatische als ethische vragen over de verhouding tussen mensen onderling en tussen de mens en zijn omgeving..
Er is echter wel een verschil in de kijk op wat ‘werkelijkheid’ is tussen boeddhisme en westerse psychologie. en onderscheid dat gemaakt zou kunnen worden is dat westerse modellen vooral gericht zijn op de vraag hoe je om gaat met de situatie waarmee je geconfronteerd wordt, terwijl het er in boeddhistische modellen uiteindelijk op neerkomt hoe je je tot jezelf verhoudt en dat een andere identificatie tot een andere ervaring leidt.
Een grotere bekendheid met boeddhisme heeft niet alleen gevolgen voor de ‘populaire psychologie’ maar ook voor de academische psychologie die wordt geconfronteerd met een toenemende belangstelling voor en toepassing van mindfulness en compassietrainingen.
Nemen de psychologie en psychiatrie alleen deze methodes over? Of staan we ook open om naar de ‘boeddhistische psychologie’ te kijken? Is er ruimte voor een ander model over de werking van de menselijke geest, mentaal welbevinden, en onze relatie tot ‘de werkelijkheid’, in een tijd waarin we geneigd zijn om meer naar de neurowetenschappen te kijken dan naar de rol van menselijke motivaties en intenties?

Daarnaast zijn deze ontwikkelingen ook van invloed zijn op de praktijk van het boeddhisme. Wanneer er meer een beroep op het boeddhisme wordt gedaan als bron van psychologisch inzicht en minder vanuit de behoefte tot het bereiken van de verlichting, dan zal het antwoord zich daar ook meer op richten. Gaat het boeddhisme verder psychologiseren? Krijgt boeddhisme een andere plek in maatschappelijke ontwikkelingen? Is het een verarming dat er minder aandacht is voor de spirituele kant? Halen we alles uit het boeddhisme wat er in zit?

Bron: Aankondiging Conferentie

--------------------------------------------------------------------------------------

Bijlage 3

Uit  'Emergente zwaartekracht en het donkere heelal
...
Conclusie

Emergentie, het ontstaan van zwaartekracht op grote schaal uit informatieverdeling op kleine schaal, lost wellicht drie problemen tegelijkertijd op. Ten eerste bestaat de zwaartekracht zoals wij die kennen op de allerkleinste schaal niet, en is een begrip van de zwaartekrachtswetten op quantumschaal dus overbodig. Ten tweede bestaat de ruimte op quantumniveau uit informatiebits die met elkaar verstrengeld zijn. Als de microtoestand van alle bits een hoge energie heeft, is de ruimte op grote schaal gezien een De Sitterheelal. Dit verklaart de oorsprong van donkere energie. Ten derde verplaatst het creëren van een massa in een De Sitterheelal de informatie die geassocieerd is met de donkere energie. Deze verplaatsing van informatie heeft zijn weerslag op massa's die zich bijvoorbeeld aan de rand van een sterrenstelsel bevinden. Deze reactiekracht komt overeen met de effecten die worden toegeschreven aan de mysterieuze donkere materie.
Het oplossen van drie problemen in één klap is een prachtig vooruitzicht, maar kunnen Verlindes ideeën ook getest worden? Dat kan zeker: we hebben gezien dat zijn theorie niet alleen kwalitatieve beschrijvingen geeft, maar ook kwantitatieve formules oplevert die met waarnemingen geverifieerd kunnen worden. Omgekeerd is een falsificatie natuurlijk ook mogelijk: zodra één van de vele huidige zoektochten een daadwerkelijk materiedeeltje vindt als verklaring voor de donkere materie, blijkt Verlindes theorie natuurlijk onjuist.
Ook als Verlindes theorie juist blijkt, is er nog veel werk aan de winkel. Een grote open vraag is bijvoorbeeld hoe de dynamica van het heelal haar intrede doet in zijn formulering: kan dit idee ook de geschiedenis van de kosmos, en het in de loop van de tijd bewegen van materie en 'donkere materie', precies beschrijven? Kunnen hiermee zelfs eigenschappen van de kosmische achtergrondstraling, het licht dat we nu nog steeds opvangen uit het allervroegste heelal, verklaard worden? Daarnaast wordt in sommige waarnemingen, zoals bijvoorbeeld aan de zogeheten Bulletcluster, niet alleen de verhouding tussen gewone en 'donkere' materie gemeten, maar ook de manier waarop deze twee over de ruimte verdeeld lijken te zijn. Die verdeling blijkt niet altijd mooi symmetrisch, en het is dus een mooie uitdaging voor Verlindes model om ook dergelijke waarnemingen te verklaren.
Hoe het ook zij, de ideeën van Erik Verlinde klinken zonder meer aantrekkelijk, en bieden een interessante alternatieve zienswijze op decennia-oude fundamentele problemen rond de zwaartekracht. Hopelijk draagt zijn theorie eraan bij dat we deze alledaagse kracht, die mensen al miljoenen jaren ervaren, op niet al te lange termijn ook daadwerkelijk zullen begrijpen."

Bron:  Quantumuniverse

--------------------------------------------------------------------------------------

Bijlage 4

In den beginne was er (g)een knal

Kosmologie Tijdens de Oerknal ontstond iets uit niets. Zegt de theorie. Maar sommige fysici zetten er vraagtekens bij. Borrelde de oerknal op uit een bad van donkere energie?

door   Margriet van der Heijden 28 januari 2012
De Oerknal. Daarmee begon alles. Tijdens de Oerknal ontstonden energie en materie, en de drie ruimtelijke dimensies en de tijd – samen de ruimtetijd. De Oerknal liet 13,7 miljard geleden iets ontstaan uit niets – en daarna groeide dat iets uit tot de kosmos.
Dat leren wij al vijftig jaar van kosmologen, theoretisch fysici en astronomen. En als je erbij stil staat is het wonderbaarlijk: met steeds sterkere kijkers en telescopen halen mensen die verre kosmos pas sinds vier eeuwen dichterbij. Dat is krap driehonderdduizendste promille van dat 13,7 miljardjarige heelal. En toch hebben ze in die oogwenk de hele geschiedenis van het heelal opgetekend – in het verhaal van de Oerknal en van de keten van gebeurtenissen erna.

Of niet?
Sommige geleerden twijfelen daar nu aan. Zoals snaarfysicus en Spinozaprijswinnaar Erik Verlinde. Hij zegt: “Dat hele verhaal over wat er 1,10 of 20 seconde na de Oerknal gebeurde klinkt mij te veel als een scheppingsverhaal van gelovigen.”
“Maar ho”, zegt kosmoloog Vincent Icke meteen. “Het Oerknalmodel is géén scheppingsverhaal, zoals elk van de zeven miljard aardbewoners er wel eentje kan bedenken. De kosmologie is een snoeihard vak.”

Het Oerknalmodel uit de kosmologie, bedoelt Icke, is gebaseerd op goed geverifieerde waarnemingen, op logische wiskundige redenaties en op de inzichten van fysici in de zwaartekracht, in de structuur van ruimte en tijd, en in de elementaire deeltjes die de bouwsteentjes van sterren en planeten zijn.
“Nou”, relativeert de vooraanstaande sterrenkundige Ed van den Heuvel. “Er zijn nog wel wat problemen. We hebben bijvoorbeeld geen idee waaruit de donkere energie en de donkere materie in het heelal bestaan.”

Geen klein probleem, want die onbekende en onzichtbare donkere energie en donkere materie beslaan volgens de huidige inzichten juist het overgrote deel – 96 procent – van het heelal. Of andersom: alle sterren, planeten, gasnevels, gassen tussen de sterren en andere zichtbare objecten, behoren tot een exotische kosmologische minderheid van 4 procent. En de huidige natuurkundige wetten mogen die minderheid dan glashelder beschrijven, ze zien klaarblijkelijk dus ook iets over het hoofd.

Verlinde wordt daarom een “beetje lacherig” van de stelligheid “waarmee mensen vertellen over de kosmos op 1 seconde na de Oerknal. Dan overschatten ze de natuurkundige wetten die tot dusver zijn ontdekt en miskennen wat nieuwe natuurkundige wetten ons nog zullen leren.”
Hij zet er een prikkelend gezichtspunt tegenover. “Misschien vormen donkere materie en donkere energie een reusachtig warmtebad waarin ons heelal is opgeborreld door faseveranderingen – zoals een belletje in een glas champagne.”
En hij herhaalt wat hij tijdens allerlei lezingen al zei: “Het Oerknal-idee, dat er zomaar iets uit niets zou zijn voortgekomen, heb ik nooit zo geloofd.” Al blijft ook als iets uit iets voortkwam (zoals een belletje uit champagne) natuurlijk het raadsel dat er ooit iets ontstond...

Eerst het Oerknalmodel zelf. Dat begint eigenlijk pas na de Oerknal, als de kosmos een minuscuul universumpje vol oersoep is. Volgens de inflatietheorie van de Amerikaanse fysicus Alan Guth en collega’s, groeit dat mini-universumpje min of meer spontaan in een razend tempo – zelfs sneller dan het licht. Wanneer die groeispurt om niet opgehelderde redenen daarna weer stopt, is een reusachtig groot universum ontstaan dat er toch in alle richtingen nagenoeg hetzelfde uitziet – ‘isotroop en homogeen’ is.
Dat universum is gevuld met een dunne, langzaam afkoelende oersoep. Daarin krioelen simpele atoomkernen en elektronen door elkaar tot ze na ongeveer 380.000 jaar zozeer zijn afgekoeld dat ze lichte atomen vormen: waterstofatomen (driekwart), heliumatomen (een klein kwart) en een beetje lithium. Het heelal wordt nu ook doorzichtig, want lichtstralen kunnen deze atomen redelijk ongehinderd passeren – iets wat in het hete oerplasma niet lukte.

Het mooie is intussen dat het heelal toch niet helemáál homogeen was. Er zaten kleine rimpelingen in de oersoep en die leiden er nu toe dat waterstof en helium op sommige plaatsen relatief dicht opeengepakt zijn. En daar, in die ophopingen die zich verder verdichten, ontstaan de eerste, zware sterren.  ....

Bron:  NRC
--------------------------------------------------------------------------------------

Bijlage 5

Robert Van Gulick, Department of Philosophy, 541 HL, Syracuse University, Syracuse, NY 13244-1170, USA

Reduction, Emergence and Other Recent Options on the Mind/Body Problem
My aim here is to give an overview of the recent philosophic discussion to serve as a map in locating issues and options. I will not offer a comprehensive survey of the debate or mark every important variant to be found in the recent literature. I will mark the principal features of the philosophic landscape that one might use as general orientation points in navigating the terrain.
I will focus in particular on three central and interrelated ideas: those of emergence, reduction, and nonreductive physicalism. The third of these, which has emerged as more or less the majority view among current philosophers of mind, combines a pluralist view about the diversity of what needs to be explained by science with an underlying metaphysical commitment to the physical as the ultimate basis of all that is real. The view has been challenged from both left and right, on one side from dualists (Chalmers, 1996) and on the other from hard core reductive materialists (Kim, 1989). Despite their differences, those critics agree in finding nonreductive physicalism an unacceptable and perhaps even incoherent position. They agree as well in treating reducibility as the essential criterion for physicality; they differ only about whether the criterion can be met. Reductive physicalists argue that it can, and dualists deny it.

The terms ‘reduction’, ‘nonreductive’ and ‘emergence’ get used in a bewildering variety of ways in the mind–body literature, none of which is uniquely privileged or standard. Thus clarity about one’s intended meaning is crucial to avoid confusion and merely verbal disagreements. Thus, much of my mapping will be devoted to sorting out the main versions of reduction and emergence before turning to assess their interrelations and plausibility. My intent is to act largely as a guide and not an advocate. Though I am sure my biases will sometimes affect how I describe the issues, my goal is to lay out the logical geography in a more-or-less neutral way.

Bron: Van Gulick

dinsdag 1 november 2016

November * Recente Engelstalige boeken & artikelen  * Gemengd nieuws (Trump,  Sogyal,  Yahya  etc.)   * Opnieuw over mindfulness als religie


Ik heb niet zo veel gepresteerd de afgelopen maand. Daarom een kort 'Maandblad'
Wel heb ik nogal wat geplaatst en gereageerd in Facebook, en dat vreet creativiteit en energie. En om hier alles daarvan te gaan herhalen is ook niet zo zinnig.   Lees desnoods
F.B.- N.B.V.. Onder andere over Voltooid leven, over de SIM en over de Dalai Lama.

Van hoe het met de bijeenkomst van de beoefenaren van inzichtsmeditatie op 23 oktober is gegaan: geen idee.
Overigens zit ik, na maanden hart- en borstkasgedoe, weer dagelijks op m'n kussentje.
Zonder de behoefte met iemand te praten over hoe het gaat. Of over waarom ik het doe.

======================================================================

Een van de punten die in de Facebook-discussie met de secretaris van de SIM (en anderen) aan de orde kwam was dat het misbruik door Mettavihari nog steeds een zaak is, en dat het zwijgen erover door nogal wat mensen ook een zaak is, die niet voorbij is.

Datzelfde geldt het misbruik door Sogyal Rinpoche, de spirituele voorman van RIGPA .
Over hem verscheen de laatste tijd de nodige publiciteit, onder andere:
‘Onderwerping, devotie en seksueel misbruik’ à la Sogyal Rinpoche
door Julia Mourri in  'OpenBoeddhisme '
In Frankrijk is een retraite met Sogyal vanwege dat steeds meer bekend worden over zijn misbruik al geannuleerd; ik ben benieuw of hij nog naar  Amsterdam  durft te komen.

======================================================================

Amerikaanse boeddhisten en hun presidents-verkiezing

Elk land heeft wel af en toe haar verkiezingen, alle democratische landen tenminste.
In de meeste Westerse landen houden boeddhisten zich daar nauwelijks mee bezig; als ze stemmen, is het als burger en niet als boeddhist (uiteraard een tegenstelling die niet klopt)
Een uitzondering vormen de Verenigde Staten. Niet alleen de verkiezing van 8 november (aanstaande); ook eerder heb ik Amerikaanse leraren die in mijn ogen ver gevorderd zijn op het boeddhistische pad, Bush-hatende opmerkingen horen maken.
Maar nu lijkt het nog sterker. Voortdurend staan er in Tricycle, Lionsroar en op blogs als American Buddhist Perspectives artikelen en oproepen. Obsessief vanuit Nederland gezien.

Voor ons is het makkelijk: Trump deugt niet, dus moet Clinton het maar worden. Maar voor de Amerikaanse boeddhist, voortdurend geconfronteerd met een cultuur van politieke strijd, onder en boven de gordel, is het een onderwerp dat hen permanent bezig houdt.
Is dat gunstig of ongunstig? Ik weet het niet.

Update 5 november
Uit een Tricycle artikel:   "Een vraag is:
Wat heeft het boeddhisme te zeggen over hoe te reageren op het gedrag en de retoriek van Donald Trump? En net zo belangrijk, wat zegt het over hoe om te reageren op zijn enthousiaste supporters? Heeft het boeddhisme morele imperatieven en lijnen die niet mogen worden overschreden, of is het allemaal gewoon 'interessant'?

KenMcLeod heeft hier een duidelijke opvatting over: deze vraag is niet te beantwoorden omdat er NIET een "Boeddhistische" manier van reageren is.
Veel mensen zien het boeddhisme als een religie, en als zodanig een sociale instelling die standpunten kan en moet innemen over economische, politieke en sociale kwesties. Dit is nooit mijn visie geweest. Ik heb nooit het gevoel gehad dat het boeddhisme iets te zeggen heeft over dit soort zaken.
Voor mij is het Boeddhisme een pad van spirituele beoefening dat gaat over het loslaten van de identiteit en het ervaren van het leven vrij van de beperkingen van de conceptuele geest. Deze verschuiving kan wel leiden tot standpunten over verschillende onderwerpen, maar die standpunten zijn persoonlijke keuzes, niet boeddhistische posities.
"

Bron:  Hier   Ik heb lang gedacht dat zulke posities er wel zijn, maar - met enige tegenzin - denk ik nu dat McLeod gelijk heeft.

======================================================================

Angst en haat jegens boeddhisme bij Harun Yahya en sommige evangelisch christenen

Half oktober zijn er homovijandige flyers in Amsterdamse brievenbussen gestopt, zeer waarschijnlijk door volgelingen van de haatprediker Harun Yahya ; zie De Volkskrant
De naam kwam me bekend voor: ik was er tegen aan gelopen m'n kleine studie in 2015 over de relatie tussen Boeddhisme en de Islam.

Hij heeft een boek geschreven onder de titel 'Islam and Buddhism '
In bovengenoemde blog heb ik het samengevat.
Het boeddhisme ziet hij als een gevaar voor de islam; op onze beurt vinden wij Harun Yahya gevaarlijk.
Er is ook een video als bewerking van het boek 'Islam and Buddhisme';   Hier   te zien, met veel gruwel zoals brandende hellen.

De meeste teksten van (echte) moslim-geleerden over het boeddhisme zijn overigens positief, zo concludeerde ik verleden jaar, al begrijpen ze het ten onrechte soms al een theïstische 'religie van het boek'.

------------------------------------------------------------------

Alleen in orthodox-gereformeerde kringen heb ik zulke geluiden over het gevaarlijke boeddhisme ook gelezen. Bijvoorbeeld op de website 'Bijbel en Onderwijs ':
"BOEDDHISME GEEN VREEDZAME RELIGIE
Een Tibetaanse profetie uit de achtste eeuw zegt, dat de boeddhistische leer ruim 2500 jaar na de dood van Boeddha in het Westen verspreid zal worden. De Dalai Lama is een van de belangrijkste propagandisten van het boeddhisme. Met zijn vriendelijke uitstraling en zijn lieve glimlach heeft hij honderdduizenden voor het boeddhisme weten te winnen. Over de minder fraaie kanten van het boeddhisme vernemen we nauwelijks iets.

‘Weg van Boeddha’
Martin en Elke Kamphuis hebben in het boek ‘Weg van Boeddha’ hun persoonlijke ervaringen beschreven met deze snel groeiende wereldreligie. Zij zijn blij dat zij deze duistere geestenwereld jaren geleden achter zich hebben kunnen laten. In acht hoofdstukken gaan zij voornamelijk in op de geestelijke macht van het boeddhisme, de rituelen, de fascinatie voor de leer die de westerse materialistische ingestelde mens aanspreekt, de leer van het Nirvana en het magische denken dat ten grondslag ligt aan het boeddhisme. In elk hoofdstuk komen de persoonlijke ervaringen van Martin en Elke aan de orde. Belangrijk is daarbij hoe zij tot het christelijke geloof na jarenlange twijfels en wanhoop zijn overgegaan.Beiden waren gefascineerd door het boeddhisme en zijn leer waarin de materiële en de geestelijke wereld door het magische denken bij elkaar gebracht worden. Niet alleen de vriendelijkheid, de tempel- en offerceremonies, de inwijdingen, de wierook, de reinheidsrituelen, de muziek, de kleurenrijkdom, de mantra’s, het opgaan in het totale Niets en de ontlediging, maar ook de complete harmonie die de boeddhistische leer schijnbaar uitstraalt, trok hen aan. Het is de religieuze tolerantie die ook de Dalai Lama zo op het eerste gezicht kenmerkt.

... het boeddhisme heeft hun laten zien, dat deze godsdienst in schrijnende tegenstelling staat tot het christelijke geloof. Het boeddhisme is als het ware de anti-religie. Opmerkelijk is ook dat in de boeddhistische leer alle andere godsdiensten overwonnen worden door een bloedige oorlog, die uitgevochten zal worden door zgn. Shamballa strijders. De islam is hierbij opmerkelijk genoeg de doodsvijand van het boeddhisme. Met name Mohammed wordt in de oorspronkelijke Kalachakra-tekst de ‘genadeloze godheid der barbaren’ genoemd. Oorlog is gerechtvaardigd als het de verbreiding van het boeddhisme verzorgd. De Tantra omschrijft Adam, Henoch, Abraham, Mozes, Jezus, Mani, Mohammed en Mathani (de Mahdi) als ‘de demonische slangenfamilie’. Het boeddhisme is geen vreedzame religie, ten diepste is het een militante en agressieve krijgersideologie, gehuld in een gewaad van religieuze tolerantie en interreligieuze verdraagzaamheid. Er leeft een enorme onwetendheid aangaande het wezen van het boeddhisme. Helaas dweept een groot deel van de christelijke kerk met deze valse leer.
"

Meer over het boek  'Weg van Boeddha '  is  HIER  te vinden. Het wordt gebruikt - zoals ik zelf heb ervaren - in pogingen om ex-christenen die boeddhist zijn geworden, opnieuw te kerstenen.

======================================================================

Bijeenkomst op 20 november van de 'Vrienden van het boeddhisme' in Amsterdam

Het thema betreft de boeddhistische visie(s) op zelfdoding, euthanasie en abortus.
Zie 'Aankondiging'.   De VvB leeft dus nog.
Degenen die het woord krijgen zijn na de keynote-spreker Henk Blezer:
Gerolf T’Hooft, (uitgever), Paul Boersma (vipassana-leraar in de traditie van Mahasi Sayadaw en Mettavihari), Rients Ritskes (van Zen.nl) en Meino Zeillemaker (leraar in de Shambhala-traditie van het Tibetaans boeddhisme). En Rob Janssen doet ook nog iets.
Allemaal old school dus. En niet bekend om hun ethische voorbeeldigheid; ik schrik er bijvoorbeeld van dat Paul Boersma nog met Mettavihari geassocieerd wenst te worden.

Om ook abortus tegelijk met de suïcide aan de orde te stellen lijkt me trouwens onverstandig; zeker nu er alleen mannelijke inleiders zijn. De gedachtegang is mogelijk dat het orthodoxe boeddhisme tegen alledrie is. Ik vind dat mannen terughoudend moeten zijn om hun mening over abortus te geven.
Verder ontbeert hen m.i. specifieke deskundigheid op het gebied van de drie thema's.

Wellicht hebben de deelnemers ook wat aan de levendige gelukkig niet-eensgezinde discussie op Facebook over de notitie van minister Schippers over 'Voltooid leven '
Zie Facebook 13 okt.

======================================================================

Nieuw te verschijnen Engelstalige boeddhistische boeken

Dat zijn er honderden, het komende halfjaar, volgens Amazon.com.
Een kleine selectie: dat wat mij interesseert en ik misschien ga kopen.


Secular Buddhism: Imagining the Dharma in an Uncertain World
door Stephen Batchelor   -   February, 2017

"As the practice of mindfulness permeates mainstream Western culture, more and more people are engaging in a traditional form of Buddhist meditation. However, many of these people have little interest in the religious aspects of Buddhism, and the practice occurs within secular contexts such as hospitals, schools, and the workplace. Is it possible to recover from the Buddhist teachings a vision of human flourishing that is secular rather than religious without compromising the integrity of the tradition? Is there an ethical framework that can underpin and contextualize these practices in a rapidly changing world?
In this collected volume of Stephen Batchelor’s writings on these themes, he explores the complex implications of Buddhism’s secularization. Ranging widely—from reincarnation, religious belief, and agnosticism to the role of the arts in Buddhist practice—he offers a detailed picture of contemporary Buddhism and its attempt to find a voice in the modern world.
"


Cyber Zen: Imagining Authentic Buddhist Identity, Community and Practices in the Virtual World of Second Life
door Gregory Price Grieve   -   December 2016

"Cyber Zen ethnographically explores Buddhist practices in the online virtual world of Second Life. Does typing at a keyboard and moving avatars around the screen, however, count as real Buddhism? If authentic practices must mimic the actual world, then Second Life Buddhism does not. In fact, a critical investigation reveals that online Buddhist practices have at best only a family resemblance to canonical Asian traditions and owe much of their methods to the late twentieth century field of cybernetics. If, however, they are judged existentially, by how they enable users to respond to the suffering generated by living in a highly mediated consumer society, then Second Life Buddhism consists of authentic spiritual practices. Cyber Zen explores how Second Life Buddhist enthusiasts form communities, identities, locations, and practices that are both a product of and authentic response to contemporary Network Consumer Society. Gregory Price illustrates that to some extent all religion has always been virtual and gives a glimpse of possible future alternative forms of religion. "


The Guru Drinks Bourbon?
door Dzongsar Jamyang Khyentse  -   November 2016

An enlightening, accessible, and highly entertaining guide to the guru-disciple relationship, the heart of Tibetan Buddhism.
Devotion to one’s teacher is the lifeblood of the Vajrayana path. Because the guru can and will use whatever means it takes to wake us up, this relationship may require us to drop our most deeply held beliefs and expectations. Dzongsar Jamyang Khyentse addresses some of the most misunderstood aspects of this powerful relationship and gives practical advice on making the most of this precious opportunity for transformation. Through stories and classical examples, he shows how to walk the path with eyes wide open, with critical-thinking skills sharpened and equipped to analyze the guru, before taking the leap.



The Secret World of Vipassana and Mathematics
door Alka Marwaha  -   November 2016

"The secrets of natural phenomena and the enigmatic behaviour of the human mind are perhaps the two most intriguing aspects of our evolutionary process. In trying to unravel the mysteries of mind and matter, many seekers of truth, in their own chosen way, have discovered or created new pathways. Mathematics emerged as the language of nature, giving a scientific expression to its laws and then providing answers in a most logical and rational manner. Gautama Buddha discovered and propounded Vipassana, a meditation technique that not only explains the behavioural pattern of mind in entirety, but also shows a path to purge it of its negativities in order to lead a wholesome and peaceful life.
This captivating book explores the singularity between Vipassana and Mathematics. It explores their parallel yet intertwining journeys―from action to reaction; from observation to experimentation and from finiteness to infinity―in the quest to distil all knowledge to reach the Truth, and nothing but the Truth.
"


Strange Tales of an Oriental Idol: An Anthology of Early European Portrayals of the Buddha
door Donald S. Lopez Jr.  -   November 2016

"We tend to think that the Buddha has always been seen as the compassionate sage admired around the world today, but until the nineteenth century, Europeans often regarded him as a nefarious figure, an idol worshipped by the pagans of the Orient. Donald S. Lopez Jr. offers here a rich sourcebook of European fantasies about the Buddha drawn from the works of dozens of authors over fifteen hundred years, including Clement of Alexandria, Marco Polo, St. Francis Xavier, Voltaire, and Sir William Jones.
Featuring writings by soldiers, adventurers, merchants, missionaries, theologians, and colonial officers, this volume contains a wide range of portraits of the Buddha. The descriptions are rarely flattering, as all manner of reports—some accurate, some inaccurate, and some garbled—came to circulate among European savants and eccentrics, many of whom were famous in their day but are long forgotten in ours. Taken together, these accounts present a fascinating picture, not only of the Buddha as he was understood and misunderstood for centuries, but also of his portrayers
"


Buddhist Revivalist Movements: Comparing Zen Buddhism and the Thai Forest Movement
door Alan Robert Lopez   -   December 2016

"This text provides a comparative investigation of the affinities and differences of two of the most dynamic currents in World Buddhism: Zen Buddhism and the Thai Forest Movement. Defying differences in denomination, culture, and historical epochs, these schools revived an unfettered quest for enlightenment and proceeded to independently forge like practices and doctrines. The author examines the teaching gambits and tactics, the methods of practice, the place and story line of teacher biography, and the nature and role of the awakening experience, revealing similar forms deriving from an uncompromising pursuit of awaking, the insistence on self-cultivation, and the preeminent role of the charismatic master. Offering a pertinent review of their encounters with modernism, the book provides a new coherence to these seemingly disparate movements, opening up new avenues for scholars and possibilities for practitioners. "


Rethinking the Buddha: Early Buddhist Philosophy as Meditative Perception
door Eviatar Shulman  -  November 2016

"A cornerstone of Buddhist philosophy, the doctrine of the four noble truths maintains that life is replete with suffering, desire is the cause of suffering, nirvana is the end of suffering, and the way to nirvana is the eightfold noble path. Although the attribution of this seminal doctrine to the historical Buddha is ubiquitous, Rethinking the Buddha demonstrates through a careful examination of early Buddhist texts that he did not envision them in this way. Shulman traces the development of what we now call the four noble truths, which in fact originated as observations to be cultivated during deep meditation. The early texts reveal that other central Buddhist doctrines, such as dependent-origination and selflessness, similarly derived from meditative observations. This book challenges the conventional view that the Buddha's teachings represent universal themes of human existence, allowing for a fresh, compelling explanation of the Buddhist theory of liberation. "

======================================================================

De vraag of mindfulness (met name het collectief beoefenen ervan, de dimensie van gezamenlijkheid krijgt m.i. te weinig aandacht) een religie is, is in Nederland omstreeks de jaarwisseling aan de orde geweest. Aanleiding was het boek 'Geen Gezweef ' van Koert van der Velde en het relletje dat hij daarna wist te creëren omdat Edel Maex niet zo gelukkig was over de wijze waarop hij daarin uitgebreid werd geciteerd. Zie m'n blogs van dec.'15   en jan. '16

Min of meer hetzelfde thema, maar dan veel geserreerder en zonder verwijten van stiekem gedrag, komt aan de orde in het artikel 'The Religion of Mindfulness ' door Jeff Wilson. Opgenomen in Tricycle .
De laatste alinea daarvan, door mij vertaald, luidt:

"Afgezien van de vraag of iets echt religieus is of niet (als dit ooit al meer dan een subjectieve claim vanuit een bepaald perspectief is geweest), vind ik als een wetenschapper dat het analyseren van de mindfulness beweging alsof het religieus is heel productief, gebruik makend van inzichten afgeleid van de studie van andere religieuze bewegingen die accuraat en nuttig lijken in hun verklaren van verschijnselen die we zien bij de mindfulness. Vanuit een standpunt van religie-studies is wat ik voor me zie een beweging van mensen die gemeenschappelijke waarden en visies delen over de mens, het leven, de samenleving en de werkelijkheid. Die groot geloof stellen in een bepaalde set van beoefeningen en betrokken zijn bij een ritueel bedoeld om zelf-transformatie en de bevrijding van het lijden over te brengen. Mensen die overtuigd zijn van zijn waarde ervan voor zichzelf en enthousiast over het bevorderen ervan aan anderen. En die defensief reageren op kritiek en die beleid hebben om de grenzen te bewaken tussen wie correct en wie onjuist spreekt voor en over hun beweging; en die zich bezighouden in een voortdurende discussie over religie. Misschien voldoet dat niet aan uw definitie van een religie, maar het lijkt voor mij toch behoorlijk dicht bij wat ik als 'religieus' beschouw."

zaterdag 1 oktober 2016

Oktober * Postseculier christendom en boeddhisme   * Theo Dik * Nirvana's vergeleken * Van wie is het lijk? * De organisatie van inzichtsmeditatie aka vipassana


Begin september overleed op 63-jarige leeftijd Theo Dik, een van de twee redacteuren van 'OpenBoeddhisme.  Hier  een in memoriam.
Op de Facebook NBN-groep schreef ik hierover: "Achteraf lijkt het gewoon maar het verschijnen van een groot aantal artikelen in 'OpenBoeddhisme' vanaf 2012 in het gezapige boeddhistische Nederland is toch wel heel speciaal. Artikelen geschreven door Theo Dik en Rob Hogendoorn maar ook: gebaseerd op hun onderzoeksjournalistieke werk. En alleen verschijnend als onderzocht was wat onderzocht moest worden, zonder de drang van 'we moeten toch steeds iets publiceren.' Op een bijna ego-loze manier. Noodzakelijk hoewel niet door iedereen gewaardeerd.
Onbegrijpelijk voor z'n familie dat hij zo onverwacht en te jong is overleden; en jammer voor ons.
"

======================================================================

Half september is bij Amsterdam University Press (AUP) het boek 'God, iets of niets?
De postseculiere maatschappij tussen geloof en ongeloof
' van godsdienstfilosoof Taede Smedes verschenen. Op facebook en op zijn blog  heb ik hierover een beschouwing geplaatst:

"Als ik dit nieuwe boek van Smedes ga kopen en lezen (ik weet het nog niet), dan is het met een andere intentie dan waarmee hij het geschreven heeft.
'God, iets of niets ' gaat over (post)seculariteit tussen geloof en ongeloof. De haakjes om 'post' zijn door mij gezet, ik denk dat Smedes te snel seculariteit vervangen ziet door postseculariteit. Maar nogmaals: dat is mijn thema niet.
Smedes onderkent o.a. "... atheïstische ‘zinzoekers’ die zich religieus noemen, maar die ieder idee van een bovennatuurlijke God verwerpen. Bijvoorbeeld de groep van ‘religieuze naturalisten’, vaak natuurwetenschappers die een spiritualiteit aan de natuur of aan hun wetenschappelijke activiteiten ontlenen, maar gebruikmaken van taal uit de christelijke traditie. Ze spreken bijvoorbeeld over de wereld als ‘heilig’. "

Het ongeloof, het atheïsme, de seculariteit: het zijn concepten die men moet begrijpen in relatie tot de christelijke religie. Over die religie en de hedendaagse varianten er op heeft Smedes het.

Nu ben ik toevallig van een andere religie (ook wel 'filosofie' genoemd), namelijk het boeddhisme. Een concept als 'God' is irrelevant voor mij. Maar ook in die oude religie boeddhisme is er sprake van moderniteit, van ongelovigen, van zeer onorthodoxen. Er is ook seculier en postseculier boeddhisme. En discussie of dat nog boeddhisme genoemd kan worden.

[Ter informatie: zeer slordig zou men kunnen zeggen dat waar het bij de christelijke atheïsten gaat om de vraag of God bestaat, bij de boeddhistische ongelovigen de vraag centraal staat of er zoiets als WEDERGEBOORTE is, voor de fijnproevers: nog te onderscheiden van reïncarnatie; en ook voor hen: het concept 'karma' speelt ook een grote rol hierin. Met name Stephen Batchelor heeft hier uitgebreid over geschreven.]

Mijn vragen zijn o.a.:
* Zou ik, me bezig houdend met het (post)seculiere boeddhisme, iets hebben aan het (post)seculiere christendom zoals Smedes dat in dit boek heeft beschreven.
* Zijn er ook seculier-boeddhistische ‘zinzoekers’ die zich religieus noemen, maar die ieder idee van wedergeboorte en karma verwerpen ?.
Ik denk van wel, al is de terminologie wel verwarrend. Voortdurend moet ik me, als ik in 'God, iets of niets' het woord 'ongeloof' tegenkom, dat voor mezelf vertalen als 'on(christelijk)geloof' en als ik 'seculier' zie staan, eigenlijk moet lezen 'christelijk-seculier'.

Tenslotte: niet alleen het Christendom en het Boeddhisme hebben te maken met de effecten van de moderniteit op hun religie. Ook bij andere religies zoals het Hindoeïsme en de Islam zou dat het geval kunnen zijn. Ik ben er niet deskundig in, maar wellicht is er ook zoiets als een seculier hindoeïsme?
"

-----------------------------------------------------------------

Deze beschouwing riep op facebook een aantal reacties op, waarderende maar ook een kritische:
"(...) het boeddhisme. Een concept als 'God' is irrelevant voor mij. " HET boeddhisme of één van vele opvattingen over boeddhisme ? En over de irrelevantie van het concept 'God' binnen HET boeddhisme kunnen we ook nog wel een boompje opzetten."
Na een korte reactie mijnerzijds gevolgd door:
"... maar HET boeddhisme bestaat niet, het Tibetaanse boeddhisme kent talloze goden, Amida uit Zuivere Land boeddhisme komt erg in de buurt en de definitie van Nirvana uit Udana VIII.3, is eveneens een goede definitie van God. "

Mijn reactie was in eerste instantie:
"Het Tibetaanse pantheon spreekt me niet aan maar de andere twee voorbeelden die je noemt zijn stof tot nadenken (en nog eens Udana lezen). Dank. "

En na een paar dagen:
"Udana VIII 3 is kort genoeg om in haar geheel te citeren; uit de vertaling van de Breet en Janssen (Khuddaka-Nikaya, deel 2; uitg. Asoka):
‘Monniken, er is het ongeborene, het ongewordene, het ongemaakte, het ongeconditioneerde. Als dat ongeborene, dat ongewordene, dat ongemaakte, dat ongeconditioneerde er niet zou zijn, dan zou er hier [in deze wereld] geen wegebben van wat geboren, geworden, gemaakt, geconditioneerd is gekend worden. Maar omdat het ongeborene, het ongewordene, het ongemaakte, het ongeconditioneerde er is, daarom wordt er een wegebben van het geboren, geworden, gemaakt, geconditioneerd is gekend’.
Prachtig, en of het waar of onwaar is doet (voor mij) niet ter zake.
Maar men moet het concept 'God ' al stevig in het hoofd hebben zitten, om uit deze omschrijving van 'Nirvana' een definitie van God te kunnen halen. In ieder geval iets anders dan waar Smedes het in z'n boek over heeft.

Overigens betrof dit niet de hoofdzaak van mijn beschouwing hierboven. Die was: kunnen we uit de wijze waarop de discussie gelovigen - atheïsten binnen het Christendom gevoerd wordt, iets leren t.a.v. de discussie tussen traditionele en seculiere boeddhisten (a la Batchelor)?
Mijn voorlopige antwoord:
Ja dat kunnen we, o.a. door te constateren dat er veel vormen van 'seculiere boeddhisten' zijn, met bv wel of niet religieuze elementen in hun opvattingen.
En door te zien dat een atheïstisch ex-Christen iets anders is dan een vrijzinnig boeddhist.
"

-------------------------------------------------------------------------

Ook een reactie van me op een recensie van het boek van Smedes in 'NieuwWij ':
"Een ernstige beperking van het onderzoek van Smedes is volgens mij dat hij het uitsluitend over de secularisatie – en het vervolg er op – van de christelijke religie heeft.
Mijn veronderstelling is dat elke religie in de wisselwerking met de moderniteit haar eigen secularisatieproces heeft.
Wel zal niet elke religie (of elk paradigma zoals de recensent het noemt) daarin even ver zijn. In ieder geval van het boeddhisme is het ‘secular buddhism’ inmiddels uitgekristalliseerd en goed gedocumenteerd, naast wereldlijke varianten zoals de mindfulness.
"

Mijn reactie en vervolgreactie op de blog van Smedes zijn verwijderd; vermoedelijk door hem zelf. Hij schreef me:  "Jij beweert zomaar dat nieuw atheïsme, religieus atheïsme en post-theïsme 'geseculariseerde vormen' van 'het christendom als theïstische religie' zijn. Je stelt dit zonder enige vorm van argumentatie ..."   Tja, ik pas kennelijk niet in zijn paradigma.

Wie meer wil weten over dit boek en over waar Smedes persoonlijk staat in de door hem gemaakte indeling: in Trouw van 20 september is een uitgebreid interview met hem verschenen onder de titel  'Het geloof van de religieus atheïst '

======================================================================

Wat is toch 'nirvana ' ?

Dat er niet HET boeddhisme bestaat maar meerdere boeddhismeN die fundamenteel van elkaar verschillen, is langzamerhand een open deur.
Een duidelijk voorbeeld geeft  een artikel  in Tricycle.
In 'Nirvana: Three Takes ' geven Gil Fronsdal, Tulku Thubten Rinpoche en Roko Sherry Chayat de visie van respectievelijk Theravada, Vajrayana en Rinzai Zen op wat Nirvana is.

Fronsdal's korte artikel heeft als kop  : "Het Goede Nieuws  -
  In de Theravada traditie is de definitie van Nibbana eenvoudig  -  het einde van het lijden
"

Bij Thubten :  "Alles is Heilig - Nirvana is ontwaken naar onze wijze en liefdevolle natuur "

En Chayat stelt :  "Je bent er al "

Ga dat maar eens op één lijn te brengen. Misschien moeten we maar niet meer proberen te begrijpen wat onder Nirvana (of Nibbana) verstaan wordt; en de hele term ook niet meer gebruiken.

======================================================================

Van wie is het lijk?   Een interessant detail bij de discussie over orgaandonatie
Ik zou zeggen: van niemand. En sommige boeddhisten wellicht: van 'de natuur'


Orgaandonatie heeft me als thema nooit zo bezig gehouden, zowel de praktische als de ethische kanten van het donordebat zijn grotendeels langs me heen gegaan. Maar het Kamerdebat medio september en de discussie erover achteraf raakten me wel. Er was een klassieke tegenstelling tussen conservatieven en progressieven, waarbij de progressieven deze ronde met één stem verschil hebben gewonnen en de conservatieven slechts tegen hun verlies blijken te kunnen.
Wat me raakte was vooral de boosheid of verdrietigheid van degenen die tegen de door D66 voorgestelde regeling zijn.

Bv dit twitter-bericht: van @ljlp, (Bert Jan Lietaert P),‏ d.d. 13 sep., met instemming geretweet : 'Nieuwe wet orgaandonatie geeft mij toch het gevoel dat de staat nu beschikt over mijn lichaam. Onbehaaglijk idee.'.
Of deze tekst in NieuwWij: 'Dit is mijn lichaam ': "Iedere Nederlander wordt volgens die wet donor, tenzij hij/zij aangeeft dat niet te willen zijn. Zodra ik mijn laatste adem uitblaas vervalt mijn lichaam dus aan de staat. Die mag er dan uithalen wat er nog te gebruiken is voor het leven van een ander.". Verschrikkelijk vind de auteur van dit artikel dat, totalitair.
En ik in mijn naïviteit maar denken dat het ziekenhuizen, medici vooral, zijn die dat doen; maar hier is de moloch 'staat' die beschuldigd wordt. Ook in Elsevier las ik zoiets.

Dat mensen bij leven vinden dat hun lichaam hun bezit is en dus het bezittelijk voornaamwoord 'mijn' gebruiken, kan ik billijken; ik doe het ook wel al is het, dieper beschouwd, niet juist.
Maar wie dood is, kan helemaal niets meer bezitten, ook zijn/haar eigen lijk niet.
Sommigen halen artikel 11 van de Grondwet erbij:
' Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op
  onaantastbaarheid van zijn lichaam.
'
Of dit ook na de dood geldt, is niet ondubbelzinnig geregeld, zo blijkt bv uit het essay
'Zeggenschap over een lijk ' door Mw. P.M. Stankiewicz (Bron: Hier )

Maar wie is dan wel de eigenaar van het stoffelijk overschot, ook te noemen 'het lijk'?
De nabestaanden of erfgenamen (hoeft niet samen te vallen) hebben wel het nodige te zeggen wat betreft begrafenis of crematie, waarbij verondersteld wordt dat dat in de geest van de overledene is; maar verder reikt hun bevoegdheid om met het lijk te doen wat ze willen, niet.

Een eyeopener voor mij was dit citaat uit een brief in de Volkskrant: "Het is niet meer (en ook niet minder) dan 'gebruik' dat nabestaanden de lijkbezorging regelen. Maar de wet (de Wet op de Lijkbezorging) laat dat in het midden. En als er niemand maatregelen neemt voor de lijkbezorging moet de burgemeester dat doen, op kosten van de gemeente. De burgemeester is dan representant van 'de gemeenschap'."
In die zin is dus de (gemeentelijke) overheid - en die is onderdeel van 'de staat' - degene die bepaalt wat er binnen marges met het lijk gebeurt; maar daarom nog niet de eigenaar er van !

Deze overwegingen sterken me in m'n opvatting dat het lijk van niemand is. Een spirituele opvatting waarbij ik me best realiseer dat die niet erg praktisch is.
Het lijk is van zichzelf, men kan ook zeggen: het is van 'de natuur', en die is ook van niemand, net zo min als de planeet Mars dat is.
De overledene hoeft zich daar wel als minste zorgen over maken; immers:
'Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren ' (Genesis 3).
Het is niet alleen een onhandige maar ook een ongemakkelijke opvatting. Maar
de dood is nu eenmaal een ongemakkelijk fenomeen.

O ja, of na mijn dood 'mijn' lichaam voor de wetenschap gebruikt mag worden?
Houd het wel netjes; lees liever mijn verzamelde blogs, daar heeft de wetenschap meer aan.

======================================================================

Hoe gaat het met de organisatie van de inzichtsmeditatie, bij sommigen bekend als vipassana?

Zoals ik in het voorjaar noemde ( hier  en  hier ), is er een groep beoefenaren van deze (en soms ook andere) meditatievorm die eens in de drie maanden bij elkaar komt om over de organisatorische toekomst hiervan te praten. 'Een groep', noem het een soort kader: begeleiders, organisatoren van lokale groepen, (door Mettavihari benoemde) leraren en een enkele alleen-maar-mediterende.
Informatie over deze bijeenkomsten druppelt slechts sporadisch naar buiten, eenvoudig omdat de behoefte daaraan niet groot lijkt te zijn. Over de bijeenkomsten van december verleden jaar en maart dit jaar heb ik op deze blog nog (onbevoegd) iets geschreven.
De bijeenkomst van eind juni heb ik (inmiddels afgehaakt met leraar-loze opvattingen) niet bijgewoond. Ik heb begrepen dat er twee groepjes zijn voortgekomen uit de vergadering, een gaat onderzoeken wat de organisatiestructuren nu zijn, en hoe de mediterenden georganiseerd zouden kunnen worden. En de andere gaat de opties op het gebied van autorisatie onderzoeken.

Er is door het SIM-bestuur een enquete uitgezet, die was wel openbaar (bv via facebook). Daarover heb ik in m'n blog van 1 september iets geschreven. Wellicht dat het SIM-bestuur op hun website nieuws plaatst over de resultaten en dus (?) over hun herstructurering.
En er is een groepje mensen dat bezig is het Vipassana-landschap in Nederland in kaart te brengen. Om - zoals ze het zelf zeggen - een transparant overzicht te maken waar geïnteresseerden betrouwbare informatie kunnen vinden over lokale groepen, begeleiders van meditatie activiteiten en leraren/begeleiders van retraites van langer dan 5 dagen.
[Ik weet niet wat 'transparant' hier betekent; ongewogen, zonder waardeoordeel?]

Van beide activiteiten komen - naar ik aanneem - de resultaten aan de orde in de volgende bijeenkomst die op 23 oktober plaatsvindt.
Daarna zal er toch wel enig nieuws naar buiten komen, denk ik.
-----------------------------------------------------------------

Een nawoord over de verhouding tussen de termen 'vipassana' en 'inzichtsmeditatie'
Vaak worden de twee termen door elkaar gebuikt. Ik ben het met Adi Ichsan eens (verrassing !) die ze onderscheidt. Weliswaar eindigt daarmee de eensgezindheid: hij prefereert 'vipassana', ik 'inzichtsmeditatie'; hij om principiële redenen, ik omdat ik 'inzichtsmeditatie' een breder begrip acht, meer dan de pure vipassana, meer internationaal en meer seculier.
In het artikel 'Vipassana, inzichtmeditatie of mindfulness?' zegt Adi (de collegialiteit voorbij):
"Laten wij eerst kijken naar de overeenkomsten tussen vipassana, inzichtmeditatie en het nakomelingetje de mindfulness. Alle drie vormen hebben een gezamenlijk kenmerk dat zij de beoefening baseren op de ontwikkeling van oplettendheid of wel aandachtigheid. ...
Dat inzichtmeditatie en mindfulness zwaar leunen op dezelfde grondtechniek komt voort uit het feit dat de laatst genoemden derivaten zijn van de oorspronkelijke vipassanameditatie.
...
"
In antwoord op een reactie: "Hoewel 30 jaar geleden het inderdaad zo was dat Inzichtmeditatie een locale benaming was van Vipassana, is dat nu niet meer zo. Aan beide begrippen hangen namelijk twee verschillende beoefeningculturen, die je ook internationaal kan waarnemen ...
De ene beoefeningcultuur benadrukt de beoefening in de context van het Theravada, ...

De andere beoefeningcultuur benadrukt de adaptatie naar de locale maatschappij, waarbij locale termen en woorden worden gebruikt om de specifieke instructietermen te vervangen met locale woorden en de doelen aan te passen naar de specifieke psychologische behoeftes van de locale maatschappij in de tegenwoordige tijd. Daardoor veranderen echter ook de oorspronkelijke betekenissen dus uiteindelijk ook de bereikte resultaten. In dezelfde geest van adaptatie volgen ze geen vaste methodologie noch kiezen ze voor een correcte invalshoek. ... "   Bron:  B.D.

donderdag 1 september 2016

September * Waarom ik niets met yoga heb   * Aseks * Enquete SIM (inzichtsmeditatie)   * Tricycle 25 jaar;      artikelen over heden, veranderingen en de toekomst   * Schettini over traditie en eikels   * Dhammika

Weer een 'maandblad' met veel artikelen, en zo hoort het ook in een tijdschrift
Tricycle is één van m'n voorbeelden. Daarvan citeer ik uitgebreid het najaarsnummer.
Lions Roar is een ander, ook al actueel. Net als het thema 'yoga', waarom weet ik niet.

Ik ben nog van plan geweest een beschouwing te schrijven te schrijven over seksualiteit, en dan vooral over aseksualiteit. Dit naar aanleiding van  een artikel van een filosoof  die stelt dat naast homo's, lesbo's, bi's en transgenders - tezamen lhbt's - die nu veel aandacht krijgen (niet bij Nederlandse boeddhisten trouwens, maar wat weten die van de wereld?) er nog een vergeten groep is. 'Om wie gaat het? Om de groep der aseksuelen. Dat wil zeggen mensen die niet of nauwelijks seksuele gevoelens en gedachten hebben. Mensen die gewoon niet in seks geïnteresseerd zijn, die de ophef erover niet begrijpen en die het hele onderwerp siberisch laat. '
Aseksueel zijn wel te onderscheiden van celibatair leven: wel seksueel prikkelbaar als hetero of lhbt maar zich onthoudend. Wat zouden onze (middelbare en oude) boeddhistische leraren zijn?
Maar ik schrijf dat beschouwinkje toch maar niet, wat weet ik er tenslotte van?

======================================================================

Waarom ik niets met yoga heb

Vaak wordt verondersteld dat wie in de ene vorm van 'spiritualiteit' interesse heeft, dat ook wel in andere vormen zal hebben.
Zo wordt wel eens gedacht dat ik ook wel interesse in yoga zal hebben omdat ik bepaalde vormen van boeddhisme beoefen.
Laat ik dan maar kort en duidelijk reageren: noch met de oude Indiase vormen van yoga noch met Westerse technieken heb ik affiniteit. Wel een paar keer geprobeerd die te krijgen maar het blijft voor mij gymnastiek waarvan ik de lol niet zie. Het is allemaal veel te gekunsteld voor me.
'Een gezonde ziel in een gezond lichaam' of zoiets. Misschien: 'een gezond lichaam in een gezonde ziel'?
Wat m'n affiniteit verder nog belemmert: ik heb geen talent voor symboliek, en de yoga-houdingen zitten vol symboliek.
En bovendien: wat is er boeddhistisch aan yoga ?

Opvallend is dat er recent tegelijkertijd een paar artikelen over deze vraag zijn verschenen :
-----------------------------------------------------------------------------------------------

'Where Buddhism & Yoga Meet '
by Lion's Roar Staff - June 21, 2016

In het eerste deel van het artikel ging het de bruikbaarheid van boeddhisme (met name het mediteren) bij de yoga-beoefenening. Daarna wordt ingegaan op de vraag wat yoga-beoefening te bieden heeft aan boeddhisten?
De deelnemers aan het gesprek dat in dit artikel wordt weergegeven beoefenen zowel yoga als boeddhisme (ik weet niet welke traditie, ze hebben het over 'subtle body' en zo) en ze staan positief ten opzichte van deze combinatie
Een aantal van de genoemde voordelen: yoga helpt om te leren stil te zitten, het mobiliseert energie en leert het lichaam van binnenuit te ervaren; het verdiept de gelijkmoedigheid. Het blijkt dat veel (met name oudere) boeddhisten door yoga geholpen worden om langer en meer comfortabel te kunnen zitten. De verbindende schakel is de ademhaling, die verenigt lichaam en geest.
Zie de volledige passage in Bijlage 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------

'Over yoga, yogi’s en rishi’s '
door Dharmapelgrim in het Boeddhistisch Dagblad op 5 augustus 2016 · 5 reacties

Gaat over het streven een rishi (wijze) te worden, niet zozeer over de relatie met boeddhisme zoals ik dat versta.
-----------------------------------------------------------------------------------------------

Twee podcasts in de serie 'Buddhist geeks ':

BG 220: Connections Between Yoga & Buddhism
Een interview door de 'Buddhist geek' met Michael Stone
"Beschrijving van de aflevering:  We ontmoeten deze week de Yoga en boeddhistische meditatie leraar Michael Stone. We beginnen met het uitvinden van hoe Michael in spirituele praktijk terechtkwam; toevallig op jonge leeftijd door een diep spirituele oom die aan schizofrenie leed. Toen hij in het 'gesticht' kwam, op bezoek aan zijn oom, leerde hij te mediteren en op de woorden van de grote meesters uit het verleden te contempleren, en zijn eigen ideeën over het spirituele pad te ontwikkelen. Deze vroege blootstelling en interactie bepaalde de toekomstige reis Michael's, uitkomend in diepe beoefeningen van zowel de yoga als boeddhistische tradities.
We eindigen ons gesprek door het verkennen van een aantal van de overlappingen en diepe verbindingen tussen deze wijsheid scholen, met bijzondere aandacht voor de overeenkomsten tussen Patanjali's Yoga Sutra's en het begin van de soetra's van Siddhartha Boeddha. We spreken ook over het lichaams-praktijken van de yoga en wat ze kunnen te bieden hebben aan de geest-praktijken van het boeddhisme, opmerkend dat beide scholen uiteindelijk zowel lichaam- als geest-praktijken zijn
".

BG 221: No System Exists in a Vacuum
Vervolginterview met Michael Stone
"Beschrijving van de aflevering:  We zijn weer in het gezelschap van de Yoga en boeddhistische meditatie leraar Michael Stone, dit keer om te kijken naar het boeddhisme als een systeem. Wij spreken over de onderlinge relaties tussen spirituele systemen en de sociologische, ecologische en culturele systemen, die ook deel uitmaken van ons leven. We onderzoeken ook wat het betekent voor de dharma om in contact met de omgeving op zoek te zijn naar hoe systeem-visies onze motivaties kunnen ondersteunen om echt innerlijke wijsheid in de buitenwereld te brengen. "

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Een (m.i.) helder betoog over de losse relatie boeddhisme - yoga in het blog 'Overpeinzende
Spiritueel blog van Katinka Hesselink over het leven, meditatie, spirituele groei en meer overpeinzingen
'
'Hatha Yoga – Hindoe of Boeddhistische achtergrond? '
Haar conclusie:
" Hatha Yoga in het moderne Boeddhisme en Mindfulness

Tot nu toe heb ik het vooral gehad over de evolutie van Hindoeïsme tot moderne (hatha) yoga. Die heeft de kloof tussen het pre-moderne India en het moderne westen niet zonder kleerscheuren overleefd.
Maar het werkt. Dat wil zeggen: yoga-gymnastiek is een fijne manier om je lichaam sterk en flexibel te maken. En de langzamere vormen (mindfulness yoga, yin yoga) zijn heel geschikt als aanvulling op het spirituele pad.
En dat brengt ons bij yoga in de moderne Boeddhistische context. Als je naar een Vipassana retraite gaat, is er alle kans dat er yoga (of tai chi) op het programma staat. Dat heeft niets met het Boeddhisme te maken en alles met het praktische gegeven dat het niet gezond is om de hele dag stil te zitten.
Daarnaast weten meditatie-leraren heel goed dat lichaamswerk niet alleen gezond is voor de bloedsomloop en dergelijke, maar dat het ook helpt voorkomen dat mensen gaan zweven. En het helpt ook nog eens om dichter bij onverwerkte emoties te komen en deze te integreren.
"
-----------------------------------------------------------------------------------------------

Dat is mooi.

Ik blijf toch maar de voorkeur geven aan de loopmeditatie (in zes gradaties) van de vipassana, dat geeft voldoende beweging.

En als het gaat om de afwisseling teneinde het zitten fris te houden, is ook chanten van moeilijk te onthouden teksten mogelijk of regelrecht zich even bezig houden met een stukje hersengymnastiek: een puzzel of een recente ontdekking uit de astrofysica (zoals  deze ) proberen te begrijpen.

=======================================================================

Enquête Stichting Inzichts Meditatie (SIM)

Van het bestuur van de SIM kreeg ik een enquête toegestuurd met het verzoek om deze ook onder m'n netwerk te verspreiden; bij deze.

Hier de link naar de enquête-pagina
Vergeet niet aan het eind te verzenden door op de 'submit' (verzenden)-knop te drukken!
Het kan tot 10 september.

Zelf ben ik hem ook aan het invullen. Welke reacties ik ga sturen, weet ik in detail nog niet.
Wel een paar opvattingen die ik al eerder geventileerd heb:
* Dat de enquete er komt, waardeer ik zeer.
* Het zou jammer zijn als de SIM nu ook het beperkende 'vipassana ' gaat gebruiken in plaats van de bredere (en internationaal, zeker angelsaksische) gebruikte term 'inzichtsmeditatie '.
Er zijn meer aan de Theravada gelieerde vormen van beoefening (en daarbinnen vormen van meditatie) dan de 'vipassana a la Mahasi'.
* De SIM zal moeten kiezen: primair dienstbaar aan de leraren of primair dienstbaar aan de mediterenden. Aan allebei geeft spagaat. Ik kies voor de tweede maar misschien is keus voor de eerste optie - maar dan zonder mij - wel nodiger.
* Ik hoop dat de SIM (wat mij betreft omgezet van een stichting naar een vereniging) straks ook ruimte gaat bieden aan de 'dedicated practioner', de leraarloze mediterende als toegewijde beoefenaar.
* De SIM, dat is het huidige SIM-bestuur, moet nog een tweetal niet-afgewerkte thema's uit het verleden openbaar verwerken: het beleid t.a.v. Guus Went en het zwijgen (ook door het SIM-bestuur) over het misbruik door Mettavihari. Pas daarna is de toekomst aan de beurt.

=======================================================================

Het Amerikaanse boeddhistische tijdschrift 'Tricycle ' bestaat vijfentwintig jaar.
Aanleiding voor een aantal overzichtsartikelen in het najaarsnummer, Fall 2016

Ik beschrijf drie ervan, niet als leesvervangende samenvatting maar vooral om de lezer aan te moedigen de artikelen aan te klikken en (in het Engels) te lezen.

------------------------------------------------------------------------------

"Toen & Nu -
  Medewerkers kijken opnieuw naar kern-artikelen


We vroegen een aantal van onze auteurs die ook destijds al schreven om verklaringen die ze in het begin van het tijdschrift plaatsten opnieuw te bekijken. We wilden weten of hun denken is veranderd of gerijpt sinds de publicatie van hun eerdere meningen.
...

Stephen Batchelor over Wedergeboorte
Uit “Reïncarnatie: Een Debat ” met Robert Thurman (Zomer 1997)


Batchelor (in 1997): Ik heb heel letterlijk geloofd in wedergeboorte toen ik in training als een Tibetaanse boeddhistische monnik was. Maar ik vroeg me vaak af: als er geen wedergeboorte zou zijn, zou ik me dan anders gedragen? En het antwoord is nee. Wedergeboorte was nooit echt een drijvende kracht.


  Bijna 20 jaar later, houd ik het de meeste staande van wat ik zei over wedergeboorte in mijn debat met Robert Thurman, hoewel ik mijn positie zou vandaag op een meer genuanceerde manier zou presenteren.
...
Meer recent ben ik op het punt gekomen om het hele debat over de wedergeboorte als niet relevant voor de praktijk van de dharma te beschouwen. … In mijn laatste boek, 'After Buddhism', [stel ik dat] De eerste vraag van een beoefenaar van de dharma niet moet zijn "is dit waar?"; maar "werkt dit?”.
...
Vanuit dergelijke seculier boeddhistisch perspectief dient wedergeboorte als nuttige metafoor en niet zozeer als een ervaringsfeit behandeld te worden. Er wordt wel eens beweerd door hedendaagse boeddhisten dat wedergeboorte is iets dat plaatsvindt van moment tot moment, dat men elke keer herboren wordt telkens wanneer men met een nieuwe situatie te maken krijgt. Echter, deze interpretatie mist in mijn gevoel het punt volledig. Wedergeboorte is een niet een metafoor voor de continuïteit van het leven als zodanig, maar een metafoor voor wat ons belemmert om te bloeien als personen en gemeenschappen.
....
Dus hoewel ik zei tegen Robert Thurman dat 'wedergeboorte nooit echt een drijvende kracht' achter mijn boeddhistische beoefening was, zou ik vandaag de dag zeggen dat ik wedergeboorte als een metafoor beschouw voor een zich herhalend en frustrerend bestaan; en het op die manier altijd de voornaamste drijvende kracht is geweest die me heeft geleid om de dharma te beoefenen."


"Jon Kabat-Zinn over Mindfulness
Uit "In de Dukkha Aantrekkings Zone" (Winter 1991)


Tricycle (Barbara Graham): Wat zijn de gevolgen van het doen van mindfulness beoefening buiten de formele tradities en historische context? Is er het gevaar van te veel afzwakking (verdunning), van het zijn integriteit [van de beoefenaar] in gevaar brengen?
Jon Kabat-Zinn (in 1991): Ik denk dat er altijd kans is dat een traditie zijn integriteit verliest of wordt vervormd door iemand wiens begrip beperkt is. Maar het is nog meer een gevaar, als zich zorgen maakt over het menselijk lijden, dat men zo dogmatisch wordt dat men een gevangene wordt van de eigen eisen om puur te zijn in een bepaalde traditie. . . .
....
[Nu:]We kunnen zien dat de oorspronkelijke formulering van de vraag door Tricycle gesteld in 1991 een impliciete veronderstelling en bewering bevatte dat de dharma in meerdere of mindere mate in MBSR [-Mindfulness Based Stress Reduction] werd "afgezwakt" . Het vraagstuk werd geframed als: "Wanneer is het 'te veel'?" Het bevatte ook bezorgdheid dat mindfulness uit zijn historische context zal worden gehaald en dat daarmee zijn integriteit mogelijk zal worden aangetast.
Om te beginnen, wat als we voor een moment stellen dat, in essentie, de dharma niet wordt 'verdund' in de MBSR en dat alles wat we bedoelen met 'historische context " tijdperk-afhankelijk is? Wat als in dit tijdperk mindfulness voldoende en adequaat wordt gecontextualiseerd binnen de domeinen waarin wij werken?
...
Met de exponentiële explosie in de wetenschappelijke en medische literatuur van studies over 'mindfulness' – minstens een deel daarvan voldoet aan rigoureuze zowel de wetenschappelijke als dharmische perspectieven – functioneren als een primaire aanjager van wereldwijd belang, was het onvermijdelijk dat 'mindfulness' uiteindelijk een hype zou worden, gecommercialiseerd en uitgebuit door sommigen en luidkeels bekritiseerd door anderen. Ik denk en hoop dat de buitenmaatse populariteit en hype die aan mindfulness kleeft op dit moment, een voorbijgaande rage zal zijn en dat mensen met meer opportunistische motieven zich binnenkort op het volgende ding zullen richten. Dat laat degenen onder ons die met grote ernst op dit werk betrokken zijn, het te blijven doen en het cultiveren van het op een manier waarnaar de wereld hongert.
"

-----------------------------------------------------------------------------------------------

The Question :   Tricycle vroeg aan negen leraren:
Hoe heeft uw persoonlijke beoefening en sangha zich ontwikkeld in de afgelopen vijfentwintig jaar ?


"The Buddhist landscape has changed significantly during the past two decades: not only have meditation and mindfulness gone mainstream, but there are now a plethora of Buddhist websites and apps that offer meditation instruction; thousands of domestic dharma centers; and flourishing communities of Western monastics, among many other changes.
To celebrate the spread of Buddhist teachings in the West and to examine the societal changes that have come with it, we reached out to a number of Buddhist teachers, folks who have been deeply engaged with Western Buddhism for as long as or longer than we have here at Tricycle. What we wanted to know was this: how have your personal practice and Buddhist community evolved over the past 25 years?
Growth is never linear, and there is no such thing as average when it comes to change. Accordingly, the responses we received were as varied and eclectic as the years that have transpired. We’ve collected a range of voices here.
...
"
De volgende leraren worden geciteerd:
Andrew Holecek, Christina Feldman, Dharmavidya David Brazier, Dr. Paul R. Fleischman, Jack Kornfield, Jose Shinzan Palma, Josh Korda, Lama Chönam, Merle Kodo Boyd, Rev. Dr. T Kenjitsu Nakagaki, Rev. Patricia Kanaya Usuki, Shaila Catherine, Shohaku Okumura, Wendy Johnson
Het zijn er meer dan negen en een deel is soms alleen te lezen voor abonnees; belangstellenden kan ik wel het hele artikel sturen.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Buddhism in the Next Generation

" Boeddhisme in de Volgende Generatie
Vier leraren discussiëren over de rol van de dharma in het huidige culturele klimaat


Vier boeddhistische leraren onder de leeftijd van 45 verzamelden zich bij de New York University om te bespreken hoe de boeddhistische beoefeningen het leven van de jongere generaties kan aanspreken. Het gesprek, gepresenteerd als 'Buddhism Now: The Next Generation of Teachers', werd georganiseerd door MindfulNYU, on-campus mindfulness initiatief van de universiteit. Gemodereerd door Reka Prasad, adjunct-directeur van MindfulNYU, met in het panel Lodrö Rinzler, een leraar in de Shambhala traditie; Sebene Selassie, een gecertificeerde Integrale Coach en docent aan New York Insight Meditation Center; Lama Rod Owens, een Master of Divinity student aan de Harvard Divinity School en Qalvy Grainzvolt, geestelijke op Shinnyo-en en leidend meditatie gids aan de Shinnyo Centrum voor Meditatie en Welzijn in New York City.

Reka Prasad: Jullie vier hebben gestudeerd met de generatie van leraren die waren gevestigd in het Westen, maar die uit Azië kwamen of naar Azië was geweest om te studeren. Hoe ervaren jullie het verschil tussen jullie leraren en docenten van uw eigen generatie?

Qalvy Grainzvolt: De dharma is tijdloos; het is altijd relevant. Maar ja, er zijn zeker generatie-verschillen. Wat ik heb geprobeerd te doen met andere beoefenaars is om te erkennen dat we, in zekere zin, de maaltijd van het boeddhisme aan het koken zijn, die steeds opnieuw weer gekookt wordt. Ik moet uitzoeken welke kruiden ik kan toevoegen die cultureel relevant zijn en die ervoor kunnen blijven zorgen om de maaltijd voedend en plezierig te maken in de cultuur waarin wij leven.

Lodrö Rinzler: Er is een verhaal dat voor mij illustreert het verschil tussen de generaties. Toen ik de directeur van het Boston Shambhala Center, was er een bepaalde senior student met wie ik geen goed contact had. Op een gegeven moment zei ik: 'Oké, laten we deze gedachte oefening doen. Iemand nieuw loopt een Shambhala centrum binnen. Wat denk je dat er moet gebeuren? 'En ze zei: "Wel, studeerde ik met Chögyam Trungpa Rinpoche, die het boek 'Snijden door Spiritueel materialisme' schreef. Dus ik denk dat we hun trip moeten doorsnijden, eigenlijk alleen maar dwars door het ego. Hoe zit het met jou? "En ik zei:" Ik studeerde bij Sakyong Mipham Rinpoche, Trungpa's zoon en erfgenaam. En wat ik van hem geleerd, is dat het echt nodig is om heel vriendelijk te zijn voor iedereen die binnenloopt". Ineens klikte er iets klikte tussen ons, en we begrepen hoe we makkelijker samen konden werken.

Ik denk dat de reden waarom we het voor lange tijd niet eens konden worden, is dat de motivatie voor mensen om naar bv een Shambhala centrum te komen een heel andere is dan 40 jaar geleden. In plaats van het tonen van interesse in een religieuze ervaring, komen ze met belangstelling in meditatie als een hulpmiddel voor echt ontdekken wie ze zijn en hoe beter hun leven te beheren. In deze dagen heb je minder kans om te horen 'Ik hou van de leringen van Chögyam Trungpa Rinpoche' of 'ik wil een boeddhist worden', en meer kans om te horen 'ik ben super gestrest en heb hulp nodig'. Dat was mijn punt in mijn dialoog met de senior student:. als je worstelt met verlammende angst en je komt naar het centrum om te worden opgewacht door iemand die je vertelt dat het nodig is om je baan op te zeggen en uw ambitie loslaten, loop je gelijk weg en probeert nooit meer te mediteren. Deze mensen moeten met mededogen tegemoet worden getreden, niet door iemand die dronken van de kracht is van het verder zijn op de weg dan deze bezoeker is.


Ik heb begrepen dat in de jaren '70, toen de Shambhala gemeenschap nog in het proces van zich vormen zat, er een zwaardere nadruk op de absolute Mahayana leer lag, dit in tegenstelling tot het relatieve aspect van mededogen. Nu beginnen we te zien dat mensen binnenkomen om te begrijpen hoe een aantal van de compassie praktijken zeer van toepassing kunnen zijn op onze tijd.
"

Sebene Selassie : Daar ben ik het mee eens. Eén van de grootste verschillen die ik zie is dat de neiging in een aantal van de eerdere generatie de voorkeur gaven aan de absolute dimensie in plaats van de relatieve dimensie van de vergelijking, kijkend naar het bereiken van verlichting, maar niet bereid om de schaduw van de psychologische rommeligheid en de onvolmaakte opvoeding die iedereen heeft, te willen erkennen.
Een ander verschil, iets waar ik jaloers op ben, is dat mijn leraren Thanissara en Kittisaro [getrouwde medeoprichters van Zuid-Afrika op basis van Dharmagiri Insight Meditation Centre] veel meer in direct contact lijken zijn geweest met wat ik 'in hoge mate gerealiseerde' mensen kan noemen. Hun leraar, Ajahn Chah, werd beschouwd als 'gerealiseerd', en ze ontmoetten veel andere meesters. Ik denk dat we hier in het Westen niet over die mogelijkheid van contact beschikken. Op een bepaalde manier is het moeilijk om Westerse leraren op een voetstuk te zetten, omdat ze niet gerealiseerd of ontwaakt lijken voor mij. Weten we nog hoe dat eruit zou zien hier? Hebben we daar een voorbeeld van? De vorige generatie leek voorbeelden te hebben gehad, maar ik ben er niet zeker dat wij dat hebben. ...
"

Twee persoonlijke (van Joop R) opmerkingen hierbij:
* In plaats van de term 'gerealiseerd' geef ik de voorkeur aan het meer boeddhistische 'ontwaakt' of desnoods 'verlicht'.
* Ik weet dat ik ouderswets ben maar ik geef de voorkeur aan de benadering van de leerling van de zogenaamd onaardige Trungpa en minder aan de 'geef de consument wat ie wil hebben'- benadering van Rinzler en kennelijk Mipham.

Update 3 sept.
Toeval of concurrenten die naar elkaar kijken, ook het blad 'Lion's Roar ' heeft in haar september-nummer een interview met een aantal jonge leraren.  'Forum: The Road Ahead '   heet het, met als ondertitel (waar ik als Europese ouwe lul niet van houd)  'Gen X teachers from across traditions are transforming the vision and landscape of American Buddhism. '
Zij geven een logische verklaring: de generatie voor hen is (net als hier) aan pensionering toe.
Van de trends die deze nieuwe leraren menen te ontwaren noem ik:
de diverse boeddhistische tradities zetten zich minder tegen elkaar af,
de beoefening is meer geïntegreerd in het gemeenschapsleven
minder retraite-centra ver weg, meer urbane beoefening;
en de inhoud van de dharma is gepsychologiseerd.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

In de boekenrubriek van dit najaarsnummer van Tricycle een   bespreking   van een nieuw boek van Dale S. Wright ,
'What Is Buddhist Enlightenment? '

Het moet een van de komende weken uitkomen, ik ga het lezen, al gaat het dan vooral over 'Verlichting ' a la Zen.
Misschien via   Amazon.nl

Update 8 september
Eerste indrukken van het e-book
Wright merkt op dat er bij boeddhisten of beoefenaren van de (boeddhistische) meditatie steeds meer tegenzin is om over het ultieme doel er van te praten. Over het concept 'verlichting' bijvoorbeeld, een term uit de Europese geschiedenis maar ook over het pendant 'ontwaken'. Hij noemt argumenten op van degenen voor wie het een taboe lijkt te zijn; en argumenten waarom het wel goed is, zich er mee bezig te houden. Die argumenten spreken mij wel aan, evenals grote delen van de rest van dit boek, voor zover ik het nu gelezen heb. Niet alles, want soms is het wel specifiek op Zen gericht.   Jammer trouwens dat er geen teksten zijn van mensen met een Theravada-achtergrond die zo vrij over het doel van het (hun) boeddhisme kunnen praten; Buddhadasa Bhikkhu is één van de weinige uitzonderingen.
Het is gelukkig geen zelfhulp-boek; Wright is geen leraar, hij geeft feiten en hij geeft argumenten en laat het verder aan de lezer over zijn of haar omschrijving van verlichting of ontwaken te formuleren.   Een ervan is het seculiere pad à la Stephen Batchelor; daaraan wijdt hij een lang hoofdstuk (3) waarin hij diep ingaat op het wel of niet aanwezig zijn van een religieuze dimensie in deze vorm van boeddhisme. (Wel degelijk)
Het is ook niet een boek van even lezen: het is tegelijk lucide en moeilijk. Een lekkere kluif voor mij dus. En dat dat ook mag, blijkt uit hoofdstuk 9 over 'de beoefening van meditatief lezen'.
En nog veel meer. Hij sluit af met 'Ten Theses on Contemporary Enlightenment '.
In Bijlage 2 heb ik de inhoudsopgave opgenomen.

=====================================================

Ophef over Facebook-artikel van Stephen Schettini

Stephen Schettini is een van de Westerlingen die in de zeventiger jaren naar Azië trokkern en zo serieus met het boeddhisme bezig waren dat ze monnik in het Tibetaans boeddhisme werden. Net als bv Stephen Batchelor en Alan Wallace. De Stephens werden kritisch boeddhist, Wallace bleef braaf.

Op 13 augustus schreef Schettini op z'n Facebook-pagina, in mijn vertaling:
"Het was een interessante week. Een aantal van mijn vroegere metgezellen in het Tibetaans boeddhisme hebben vernietigend over mij geschreven. Terwijl ik typ, kruipen ze samen om mij aan te vallen. Het grappige is dat ik geen idee had dat er van een aanval sprake was totdat ze begon te schreeuwen.
In de hoop een doordachte discussie te kunnen starten, heb ik voorgesteld dat voor zover we weten de Boeddha misschien nooit heeft bestaan. Net als bij Jezus van Nazareth, is er op de een of andere manier niet veel bewijs; en beide religieuze oprichters zijn misschien wel een succesvolle uitvinding.
Ik dacht gewoon hardop.
Dit bracht een van hen zo van streek dat hij feitelijk claimde zich mij niet te herinneren. Hij weersprak elke herinnering aan mij en zelfs aan fotografisch bewijs. Ik denk niet dat hij mij was vergeten. Ik denk dat hij probeerde om me te ont-herinneren. Hij klonk wanhopig.
Een ander was woedend omdat ik hem voor een ​​webinar had uitgenodigd dat zal gaan over 'het afbreken van afhankelijkheid van spirituele leraren en overtuigingen.' Hij zag het als een persoonlijke belediging, en is sindsdien sarcastische berichten aan het posten hier op mijn tijdlijn.
Trawanten sprongen gelijk aan boord en accepteerden zijn scheve versie als een pakje grinnikende schooljongens. Dit zijn volwassen mannen van in de 50 of 60 jaar, die mij altijd vriend noemden. Ze beweren dat de Dalai Lama hun rolmodel is. Vanuit hun oogpunt bestemt mijn afvalligheid me tot eonen van marteling in de vajra hellen, maar erg lijken ze dat niet te vinden. Ik ben een eikel en een spelbreker.
Helaas voor hen, ben ik maar één van een groeiende stroom. We noemen onszelf ex-boeddhisten, voormalige boeddhisten of herstellende boeddhisten, maar korte gezegd zijn we misschien boeddhistische eikels of rukkers. Onze visie op wat de Boeddha bedoelde kon niet meer verschillen dan dat van de angstige religie van mijn aanvallers.
Het soort van het boeddhisme waarin de moderne opgeleide mensen een middeleeuwse Aziatische cultuur over nemen, is een doodlopende weg. Veertig en nog wat jaar geleden waren we jong en idealistisch en dachten dat het de toekomst was, maar we hadden het mis. Hoewel deze fanatiekelingen verfijnde rituelen beoefenen die de Boeddha's geest op zou blazen, hebben anderen onder ons gewerkt om hem te interpreteren als een menselijk wezen wiens boodschap luid en duidelijk spreekt.
Wat hij leerde moet zinvol zijn voor het leven dat we hier en nu leven. Wat is anders het punt? Op de een of andere manier moet het geworteld zijn in deze waanzinnig pluralistische, digitaal versnelde, zelfdestructieve monster van het consumenten-kapitalisme dat we 'thuis' noemen.
Als de Dalai Lama en zijn monniken hun zand mandala's maken en op hun lange hoorns blazen, lijkt het allemaal heel natuurlijk. Het is hun geërfde cultuur. Ze doen wat Tibetanen doen.
Als niet-Tibetanen proberen te delen in die middeleeuwse eenvoud, is de eenvoud het eerste slachtoffer. Ze passen er niet in. Ze steken als een zere duim. Ze zijn raar.
Toen ik me raar voelde in mijn karmozijnrode gewaden en geschoren hoofd, moest ik dat gevoel onderdrukken om mijn carrière voort te zetten als een monnik. Uiteindelijk bereikten ik en anderen zoals ik een breekpunt.
Deze paar niet. Net zoals u en ik zijn ze producten van een moderne sceptisch en wetenschappelijk onderwijs. Zelfs als we alleen maar middelbaar onderwijs hebben gedaan, zijn we onomkeerbaar niet-middeleeuws. Misschien zijn deze jongens vergeten dat wat hen aantrok in het boeddhisme in de eerste plaats een afwijzing was van hun eigen geërfde religie (of atheïsme).
Bij hen heeft de Boeddha's zoektocht om ideologieën te overstijgen gewoon geworden tot een andere ideologie om aan te hangen en te verdedigen.
Wij, de eikels, bestuderen de Boeddha niet voor zijn zekerheden en garanties, maar voor precies het omgekeerde: we leren om te gedijen in het heldere begrip dat geen geloofssysteem ooit uiteindelijk waar zal zijn, en dat er niets is om te verdedigen.
"

Bron:  Facebook-pagina Schettini
De website van Schettini is  HIER  te vinden.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Hoewel het niet in directe zin een reactie is op Schettini, sluit een artikel van Dzongsar Khyentse hier mooi op aan. In 'Dzongsar Khyentse Rinpoche on the “outdated” Tulku system in Tibetan ' benadrukt Dzongsar dat lama meer moeten oefenen in bescheidenheid, het zitten op tronen - al van kleine jongetjes - is niet goed, voor niemand niet.
De opvoeding van tulku's zou heel anders moeten gaan. Nogal revolutionair in het traditionele Tibetaanse wereldje.  Bron:  Patheos 
(Wat de rinpoche niet schrijft natuurlijk is dat we van het tulku-concept zelf af moeten, het heeft m.i.geen zin om in gereïncarneerde lama's te geloven)

=======================================================================

Het boek 'Broken Buddha ' door Shravasti Dhammika

In een discussie over de tekst van Schettini, vooral gericht op het Tibetaans boeddhisme, werd ook het boekje 'Broken Buddha 'van de Theravada-monnik Dhammika genoemd. Daarin wordt het menselijk tekort van Theravada-monniken van binnen uit (Dhammika is zelf monnik en is dat ondanks z'n kritiek ook gebleven) beschreven. De ophef erover is vergelijkbaar met de huidige over Schettini.
Een paar punten: veel monniken zijn lui, laten zich graag door leken verzorgen (en vervoeren). Ze gedragen zich als prinsjes; niet allemaal, maar wel veel. En ze mediteren nauwelijks (en sutta's bestuderen is ook al een uitzondering).

Hier de link .   Met  een discussie erover .   En  de blog van Dhammika .
Ook nu: Engelstalig maar makkelijk leesbaar.

===================================================================


Tenslotte dit:

Het Boeddhistisch Dagblad kan beter het 'Weekblad' gaan worden; zoveel gebeurt er nu niet meer in het boeddhistische wereldje en zoveel energie heeft de redacteur ook niet meer.

Ideetje: een serie 'fantasie-pijen ', door of ten behoeve van leraren zelf bedachte uitrustingen.
Hier een voorbeeld.


===================================================================

Bijlage 1

Passage uit 'Where Buddhism & Yoga Meet '

"Lion’s Roar: Let’s turn this discussion around. What does an on-going yoga practice have to offer Buddhists?

Anna Douglas: In the early years of Spirit Rock, I started a class combining sitting and yoga practice because I knew how much yoga had helped me in learning how to sit still. That class is still going on and we’ve added yoga to all of our retreats as well.
For myself and the students at Spirit Rock, it comes back to people’s relationship to their body. Mindfulness practice really emphasizes the experience of the energetic and sensational aspects — experiencing the body from the inside out. We teach the four foundations of mindfulness, and two of them-mindfulness of feelings and mindfulness of the body-relate directly to the body. We invite people to experience the body from the inside, as sensation, and for many people, that’s a huge leap from their usual way of knowing themselves.

Stephen Cope: That is so true. I often start a yoga class by having people do a little bit of centering, a little bit of meditation. I might say, “Close your eyes and bring your awareness inward,” and I try to help people locate their subtle energy body. And out of a class of fifty people, maybe ten of them will not be able to do that at all.

Anna Douglas: It’s quite difficult for many people. I teach people who literally cannot locate a sensation in their body. It is quite mind boggling to me, but it is true.
Therefore it is said traditionally that yoga is a wonderful preparation for sitting practice, because it helps people to discover a more energetic and sensation-based way of knowing themselves. Yoga helps people to get in their bodies, to be able to sit still, to feel the breath in the body, to be mindful of breathing. That is really valuable because the qualities of consciousness that we are cultivating — calmness, ease, joy, tranquility, stillness — all are partly experienced through the body. They don’t just come through the mind. They have to be felt as part of our living experience.

Sarah Powers: Hatha yoga has the potential to mobilize energy. If you’re just sitting, you don’t utilize certain tissues and they can lose their mobility. That stagnation can impede clarity, even if you are a full-time sitter. Yoga brings a kind of inner energetic clarity.

Anna Douglas: Yes, it awakens energy.

Stephen Cope: I started out with Buddhist practice when I was a stressed-out student. I loved the equanimity I found in meditation after the crazy mind of graduate school. Yoga wasn’t in the picture until I did a sabbatical in 1989 at the Kripalu Center. I didn’t know much about yoga and I was astonished by what I discovered. I found that it deepened my equanimity and all the other factors that I needed in sitting meditation. That was twelve years ago and I’m still at Kripalu. I’ve continued sitting, I’ve continued studying yoga, and I integrate both into my teaching.
What yoga really gave me was the language and understanding of the subtle body and subtle world. I love the yogic teaching about the koshas, the sheathes. It really helps you locate the subtle world of the energy body, the more subtle mental body. There is some really nice mapping in the yogic tradition of that whole world. I have found it incredibly helpful to anchor awareness and mindfulness in that subtle world.
In general, a lot of my students find that a rigorous program of sitting meditation-you know, thirteen hours a day on retreat-is just impossible. So yoga is a kind of meditation in motion for them that begins the basic training of drawing awareness in and locating the inner world.

Lion’s Roar: And on a very simple level, a lot of Buddhists, particularly older Buddhists, are finding that yoga helps them sit longer and more comfortably.

Stephen Cope: I think that is a very good point. I teach at the long retreat at Spirit Rock that Anna teaches every year, and there is a very practical benefit to doing the yoga. The students say, “It is so much easier with the yoga.” It just makes it a lot easier to go deeper.

Anna Douglas: It is like creating space in the body through yoga, which helps to create that sense of space in the mind.

Sarah Powers: The link is the breath. It joins the body and the mind.

Lion’s Roar: Generally we’ve been talking about yoga in the context of mindfulness practice, and vice versa. Are there other Buddhist meditation practices that can be helpful to the yoga practitioner?

Sarah Powers: Vajrayana practice is all about the subtle body-mobilizing the inner fires, understanding how to utilize breath control. The Tibetans have had a kind of yogic practice for as long as they have had tantric Buddhism.

Stephen Cope: I have also found helpful the very precise teachings of jnana (absorption) practice in the Buddhist tradition. The beautiful precision of the teachings on jnana practice has illuminated for me the ancient samadhi practices that are at the core of yoga. It has been an interesting experience to learn more about my own tradition from Buddhism.

Sarah Powers: A number of Zen monasteries have yoga as part of their sesshins as well. Blends are happening.

Lion’s Roar: So does that mean we heading toward a new type of spiritual practice in which these two traditions are combined?

Anna Douglas: I feel that what we are talking about is part of the manifestation of the dharma coming to the West-that all these traditions are meeting here and having a dialogue. What is to come out of it, we don’t know, but I love that there is this kind of integration beginning to happen.

Phillip Moffitt: I agree with Anna that the traditions of the East are getting united in the West. This is a new birth, one that we should all be grateful to participate in and experience the benefits of. It reflects the practical Western mind. Thoreau and Emerson read the Upanishads and all of that, but they brought American practicality to their mysticism. Which is now, all of these years later, blossoming.

Lion’s Roar: But how compatible are these traditions on a philosophical level? For instance, are they different in how they define enlightenment?

Phillip Moffitt: That’s a long discussion.

Anna Douglas: I think hatha yoga and the practice of mindfulness meet in deconstructing the body, in seeing where the holding patterns are and learning to let go.

Stephen Cope: Both traditions have the concept of samskaras (the underlying impulses or intentions that precede actions). The yoga tradition literally fleshed that out. It explores the way in which samskaras are held in the physical body and what their release looks like.

Sarah Powers: Yes, a good term to bring up. Because most yoga classrooms have a lot of craving and aversion, creating samskaras in the way they treat the body.

Phillip Moffitt: Both traditions are liberation-oriented. At a certain point, the map looks quite different because the descriptions of how liberation unfolds are different. But they are both oriented towards liberation, which ultimately can’t be described.
Buddhism, as the Dalai Lama has said, is the science of the mind. You could say that the Forest tradition of Patanjali starts with an exploration through the body. But they both go to body-mind in the end.
I also think it is important to note that neither of these traditions is conversion-oriented. When I am teaching buddhadharma, I do so without any agenda that people should become something different. It is truly the Buddha’s indication to see for yourself, and that same quality is there in the people who are teaching the Patanjali Sutras. Both traditions offer a space for people to have their own experience, whether they are a Christian or a Jew or whatever. It is an exploration of the mind-body.

Anna Douglas: Come see for yourself-that is a teaching that really appeals to Americans.
"

Bron:  Lions Roar,  'Where Buddhism & Yoga Meet '

===================================================================

Bijlage 2

Inhoudsopgave van 'What is Enlightenment ?' door Dale Wright


Bron: Amazon.com