Verknoei nooit een goede crisis - de BUN een jaar later

'Never waste a good crisis' is een favoriete uitdrukking van ekonomen waar ook boeddhisten hun voordeel mee kunnen doen.
'Verknoeien'of 'verspillen' is het de crisis te ontkennen of zo snel mogelijk tot ad-hoc-oplossingen overgaan waarmee symptomen van de crisis lijken te verdwijnen.
Het is bij een goeie crisis dus zaak niet gelijk te proberen, de crisis op te lossen maar haar te laten 'rijpen' en te observeren wat eigenlijk de aard van de crisis is, wat de achterliggende oorzaken zijn (en wat alleen maar lokale of tijdelijke kleuring geeft)
Een – achteraf gezien noodzakelijke – structurele verandering kan het gevolg van zo´n gerijpte crisis zijn.

Het toepassen van dit principe kan op in de eerste plaats op het persoonlijke vlak, bij een spirituele-, een zingevingscrisis of bij een mentale of fysieke.
Maar het kan ook goed toegepast worden op boeddhistische organisaties.
Op een sangha in crisis.
Of op de BUN. Laat ik het daar eens over hebben.


DE BUN, EEN JAAR LATER
Nu een jaar geleden, op zaterdag 6 augustus 2011, vond er een tweede opeenvolgende dramatische ledenvergadering plaats, in Amsterdam (het is trouwens opvallend dat de gevestigde orde van de BUN en de verdedigende sangha's ervan zich vooral in Amsterdam bevinden de oppositie overwegend Rotterdamse wortels heeft)
De eerste, ook in Amsterdam, was op 11 juni.
Zie voor de geschiedenis *Openboeddhisme*, bijvoorbeeld openboeddhisme.nl/?p=3462
Het ging niet alleen om een motie van wantrouwen richting voorzitter (en zijn trawanten); het ging eerst en vooral om de BOS en de BZI, dochters van de BUN die als tovenaarsleerlingen niet meer in de hand te houden waren door de amateurs in het BUN-bestuur.
Deze gebeurtenissen en de verziekte onderlinge verhoudingen kunnen zonder overdrijven een crisis in de BUN genoemd worden.
Een grotendeels ontkende crisis.

Een Lotus bloem
Er kwam een werkgroep (die zich De Lotus Bloem noemde) waarin de gevestigenden zitting namen, een paar ietwat meer onafhankelijke leden kwamen uit sangha's die ook niet anders dan gevestigd genoemd kunnen worden.
De eerste oplossing van deze werkgroep, in een rapport dat in oktober 2011 uitkwam, was vooral het benoemen van zondebokken
De tweede oplossing , in het eindrapport uit mei 2012, kwam vooral met procedurele oplossingen
Helaas heeft de werkgroep nauwelijks de functie van reconciliation toegepast, zoals in Zuid-Afrika na het eind van de Apartheid en de komst van Nelson Mandela succesvol en helend heeft gewerkt. Zie daarvoor hier.
Zoiets zou ook de BUN hebben gepast, nu zaten alleen de vriendjes in de werkgroep.
Ook de juridische oorzaak van de problematiek, de 'delegatieovereenkomst' van de BUN met de BOS en met de BZI, werd niet heroverwogen.

Twee voorstellen van de werkgroep hebben nog de meeste aandacht getrokken (relatief dan):
- Het toevoegen van een 'Raad van Leraren' aan de BUN; zinnig hoewel een 'ethische commissie' een beter gremium zou zijn.
- De mededeling dat er in november een groepje mensen komt dat kan bekijken of en hoe de zogeheten ongebonden of ongeorganiseerde boeddhist bij de BUN betrokken kan worden. Ik heb me in het verleden wel eens als woordvoerder van dit soort boeddhist opgeworpen, maar van dit voorstel heb ik al gezegd: te laat en te weinig, mij niet gezien.

En hoe gaat het nu ?
Ondertussen is er in de relatie met BOS en BZI niets veranderd. Deze dochters gaan nog steeds hun eigen gang. De BZI heeft een overeenkomst met de VU gesloten waar de BUN-leden niet van op de hoogte is gesteld. Ook de relatie tussen BOS en de ledenomroep VPRO is onduidelijk, of is die veranderd sinds de BOS vreemd is gegaan met de VARA? Zie de aankondiging “BOS en VARA nemen deel in grootste Nederlandse natuurfilm” .

Een herkansing ?
Misschien heeft de BUN wel het geluk dat er de komende maanden een tweede en misschien zelfs een derde crisis gaat komen:


EEN 'VERRASSEND' BESLUIT VAN HET COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA
Op 6 juni j.l. nam het Commissariaat voor de Media een zogeheten sanctiebesluit omdat ten onrechte het omroepbudget (door de BOS weliswaar maar de BUN is daarvoor verantwoordelijk) is besteed voor een onderzoek waaruit zou moeten blijken dat er heel veel boeddhisten in Nederland zijn.
Een bedrag van E 50.000 werd teruggevorderd van de BUN terwijl bovendien de BUN een boete van E 2.500 dient te betalen, een bevoegdheid die het Commissariaat heeft. Zie voor het hele besluit (formeel genaamd “Sanctiebesluit van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 2.153, tweede lid, van de Mediawet 2008, door de Boeddhistische Unie Nederland”). hier .

In het BoeddhistischDagblad een week later reageerden BUN en BOS:
"BUN en BOS hebben het Boeddhistisch Dagblad in een gezamenlijke reactie op vragen op 11 juni een verklaring gezonden:
De BUN en BOS hebben inderdaad een sanctiebeschikking ontvangen van het Commissariaat voor de Media. In deze sanctiebeschikking stelt het CvdM zich op het standpunt dat een door de BOS in 2009 uitgevoerd marktonderzoek deels onrechtmatig gefinancierd is. Dit besluit heeft de BUN en BOS zeer verrast: zij kunnen zich niet vinden in de onderbouwing van de beschikking, zullen deze verder juridisch toetsen en onderzoeken en formeel bezwaar aantekenen tegen de beschikking. Gedurende dit proces doen BUN en BOS hieromtrent geen verdere uitspraken anders dan dat conform de delegatieovereenkomst tussen BUN en BOS de eerste gevrijwaard is van iedere aansprakelijkheid. "
Opmerking: die ‘vrijwaring’ uit de ‘delegatieovereenkomst’ (zie hier ) heeft zover ik heb begrepen alleen betrekking op de omgang van BUN en BOS met elkaar, voor derden heeft hij geen betekenis.

Een pro forma bezwaar zonder schorsende werking
Erg overtuigend is die juridische activiteit tot nu toe niet. In ieder geval blijkt uit een WOB-verzoek dat ik bij het Commissariaat heb gedaan dat de juridische toetsing kennelijk nog niet tot inhoudelijke resultaten heeft geleid. Er is slechts een pro forma bezwaar ingediend. Tot half oktober kan dit nog inhoudelijk bezwaar worden ingevuld.
Verder vernam ik dat in het algemeen het maken van bezwaar geen schorsende werking heeft. Dus moet (binnenkort) de BUN betalen. Of de BOS dat namens de BUN mag doen, weet ik niet; het mag niet uit omroepmiddelen dus kan de BOS-directeur het alleen uit het kapitaal van zijn Stichting Vrienden van de BOS betalen en dat strookt niet met de doelstelling van die stichting (zie *Openboeddhisme* hierover).

In juni schreef ik hierover in m'n blog dat er drie manieren zijn waarop de zendmachtiging van de BUN (en dus het bestaan van de BOS) gevaar loopt door deze in mijn ogen terechte actie van het Commissariaat waarvoor ik het BUN-bestuur overigens al in 2010 heb gewaarschuwd. Van de 'verrassing' van BUN en BOS over het sanctiebesluit van het Commissariaat begrijp ik dan ook niets.

Een openbare hoorzitting in Hilversum
Wanneer zal deze crisis gerijpt zijn? Mogelijk als het Commissariaat na een hoorzitting haar besluit herbevestigt, ergens dit najaar denk ik. Deze hoorzittingen zijn trouwens in het algemeen openbaar, dus een goed boeddhistisch journalist/blogger kan er heen.


DE EVALUATIE VAN DE ERKENDE BUN ALS ZENDENDE INSTANTIE
De volgende crisis-mogelijkheid voor de BUN is de evaluatie van de BUN (en haar dochter de BZI) door het KASKI en het besluit van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie dat daarop gebaseerd zal zijn.
Steeds duidelijker wordt dat het bepaald geen gelopen race is, ik krijg tenminste allerlei signalen dat de evaluatie tamelijk negatief zal uitpakken.
Of het ministerie van Veiligheid en Justitie de harde maar logische conclusie zal durven te trekken om de 'erkenning' van de BUN te beeindigen is niet vanzelfsprekend. Want een negatieve evaluatie van de BUN is tegelijk een negatieve evaluatie van de DGV van Justitie die ruim drie jaar geleden veel te makkelijk en gretig de BUN heeft erkend.
Gefantaseerd wordt over een tussenoplossing, bv van verlenging van de tijdelijke erkenning voor nog een paar jaar (totdat de crisis van de BUN voorbij is?)
Mogelijk gecombineerd met het niet geheel vrijwillige vertrek van het HBGV.

Wat gaat de staatssecretaris doen?
Deze halve oplossing lijkt me niet te passen bij staatssecretaris Fred Teeven, vooral als die te horen krijgt dat er gewoon BGV gegeven kan worden zonder een erkende BUN.
Niettemin: bij het beeindigen van de erkenning brokkelt weer een stukje van het bestaansrecht van de BUN af.
Ook deze mogelijke crisis kan dit najaar manifest worden
Wat zal Teeven nog demissionairder dan nu na de verkiezingen van 12 september, gaan doen?
En hoe wijs zullen de leden van de BUN daarop gaan reageren?

Kortom: wordt vervolgd.