Verleden week ben ik naar een van de bijeenkomsten geweest die de VU, faculteit godgeleerdheid, organiseerde in hun zogeheten graduation week.
De bijeenkomst ging over de toekomst van religie in de media, schijnbaar een breed thema maar in werkelijkheid ging het (bijna) alleen over de publieke omroep.
De website Nieuwwij vatte het als volgt samen:
“De subsidie is ingetrokken voor de kleine godsdienstige en levensbeschouwelijke omroepen IKON, Human, RKK, de Joodse omroep, het hindoeïstische OHM, de boeddhistische omroep BOS en Zendtijd voor Kerken. Daardoor verandert het religieuze landschap in de media ingrijpend. Betekent dit dat religie zal verdwijnen uit de media? Of komt religie in andere vormen en op andere kanalen terug in de media? En gloort er toch een toekomstperspectief aan het media firmament voor afgestudeerde jonge theologen en religiewetenschappers?
Deze vragen kwamen vorige week aan bod tijdens een debat in Amsterdam in het kader van de VU Graduation Week. Onder leiding van Johan Roeland (docent media, religie en cultuur VU) gingen Job de Haan (voormalig hoofd radio van IKON), Bikram Lalbahadoersing, (voormalig medewerker van OHM) en Hennie Burggraaff (presentator NCRV-radio) met elkaar in debat over de toekomst voor religie in de media. ”
Bron: www.nieuwwij.nl/nieuws/heeft-god-toekomst-hilversum/
' ...(bijna) alleen over de publieke omroep ', schreef ik hierboven.
De NCRV, de IKON en (protestant-christelijke) theologen in het algemeen bepaalden grotendeels de discussie.
Er was een uitzondering: een inleiding (column genoemd, ik weet niet waarom) van Inger van Nes over het gebruik van met name twitter en facebook.
Ik heb, in de zaal en later in een schriftelijke reactie op deze column in hetzelfde 'Nieuwwij', het wat breder getrokken.
Hieronder mijn reactie, met verbetering van een paar foutjes:
“ Bij het nalezen even interessant als bij het aanhoren gisteren. Wel lopen er twee thema’s door elkaar:
(1) Is een apart christelijk (waarschijnlijk bedoeld: protestant) mediaplatform gewenst?
In mijn geval zou dat vertaald moeten worden als: is een apart boeddhistisch mediaplatform gewenst? Want het was toch niet bedoeld als – alleen – een discussie over het christendom in de media, maar over alle eind volgend jaar verdwijnende 2.42-omroepen?
Ik heb wel behoefte aan een – boeddhistisch in mijn geval – platform (eigenlijk een rare beeldspraak: een platform is een verhoging waar je makkelijk af kan vallen); daar hoef ik niet van alles uit te leggen maar kan meteen ter zake komen.
Boeddhisme ook bij de NCRV, zoals gisteren werd voorgesteld of aangeboden? Ook wel (als het maar niet gaat om het binnenhalen van een deel van de beschikbaar komende 9 of 12 miljoen voor levensbeschouwelijke programma’s na 2015); maar beslist niet alleen.
(2) Zijn sociale media als twitter en facebook niet veel geschikter dan media als omroepen?
Daar ben ik het mee eens; gisteren stelde ik dat in ieder geval voor de niet-christelijke religies na het verdwijnen van ‘hun’ omroepen eerder moeten kijken naar op internet gebaseerde media. Televisie is sowieso niet geschikt voor levensbeschouwelijke programma’s, is mijn ervaring (het wordt bijna altijd esthetiek of entertainment)
Maar dan niet alleen de media die Inger noemde; zij had het over de mobiliserende, de maatschappelijke, functie ervan. Dat is nodig en via het net mogelijk, maar levensbeschouwelijk medium heeft ook twee andere functies: de journalistieke en de inhoudelijke: expliciet de levensbeschouwing brengen
Dus ook podcasts, blogs, en (beschouwingen over) levensbeschouwelijke teksten, longreads heet dat tegenwoordig.”
Zie verder www.nieuwwij.nl/opinie/christelijke-media/
Mijn geringe animo voor de suggestie van Hennie Burggraaff van de NCRV-Radio, dat de boeddhisten bij de NCRV welkom zijn, was dat ze niet duidelijk maakte (ook na een gerichte vraag van mij vanuit de zaal) wat dat dan in kon houden, ook financieel en personeel.
Maar vooral omdat zij nogal de nadruk legde op de rol (van de KRO-NCRV zoals de gefuseerde omroep nu heet) van het verbinden van mensen en van religies. Ik voel me met sommige mensen meer verbonden als met anderen en ik zie verschillen, ook tussen levensbeschouwingen. 'Verbinden' is niet mijn prioriteit.
En een televisie-evenement als het programma als 'De Passie', waar enthousiast over werd gedaan, riep bij mij het gevoel op: hier wil ik niets mee te maken hebben.
Nog een opmerking over geld, in de vorm van over werkgelegenheid. Het was duidelijk een subdoel van deze VU-bijeenkomst, na te gaan of afgestudeerde theologen werk konden vinden in de media (in Hilversum kennelijk, al werd dat niet expliciet gezegd).
Veel nieuwe banen zullen er niet komen bij de publieke omroep, dat was wel duidelijk; en levensbeschouwelijke programma's, de corebusiness van theologen (althans de protestante levensbeschouwing) is maar klein deel van wat de publieke omroep gaat doen.
Blijft over het verdienmodel van andere media, van op het boeddhisme georiënteerde media in het bijzonder. Kunnen die professionals in dienst hebben, betaald uit hun inkomsten? Lijkt me heel onwaarschijnlijk. Het aantal mensen met affiniteit tot het boeddhisme is al kleiner dan velen denken en voorzover die affiniteit er is, is die voor een groot percentage vrijblijvend van aard, bijvoorbeeld als om abonneren of donaties wordt gevraagd.
Ik ben gematigd positief over de toekomst – de komende vijf a tien jaar, verder kan ik niet kijken – wat betreft boeddhistische blogs, podcasts etc., en misschien nog een paar tijdschriften; maar het blijft vrijwilligerswerk.
En wat er na 31 december 2015 in Hilversum gebeurt wat betreft boeddhistische programma's? Er komt toch een potje van 9 of 12 miljoen euro per jaar voor, zo wil de politiek (Tweede en daarna eroverheen de Eerste Kamer)?
Na afloop van de VU-bijeenkomst zei ik tegen een ook aanwezige ex-2.42omroep-directeur dat de invulling daarvan bepaald zal worden aan de hand van het advies deze maand van de Raad voor Cultuur (zie vraag van de staatssecretaris ). Hun website heeft nog geen nieuws hierover.
Zijn reactie: daar zal niet zoveel invloed van uit gaan, dat bepalen de omroepen zelf wel.
Ik ben cynisch genoeg om me te kunnen voorstellen dat het zo gaat; maar ook als er wel een echte regeling komt, zal het blijven gaan om incidentele programma's over (bijvoorbeeld) het boeddhisme, niet iets om je mee te kunnen identificeren als boeddhist.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten