Zen punt Ennel zegt het boeddhisme definitief vaarwel

'Zen' is steeds al een merkwaardig kind van de boeddhistische familie geweest. Vooral omdat boeddhisme voor veel of sommige (aantallen zijn moeilijk te geven) dogma's betekent, opvattingen dus, en daar zijn ze tegen. Dat is met name het geval bij Zennies die een katholieke jeugd hebben gehad, en dat zijn de meesten.

Alleen kwamen daar bij de beoefening van Zen vaak weer andere opvattingen, en andere rituelen, voor in de plaats, of ze zich dat nu realiseerden of niet.
Dat van die opvattingen realiseren ze zich vaak niet; één voorbeeld: het celebreren van het 'niet weten ' is òòk een opvatting.
Met die rituelen is het gecompliceerder. Het is altijd zo: door de voordeur gaan de rituelen er uit, door de achterdeur komen ze weer binnen, al dan niet gewijzigd. Elke groep - en zeker een groep met een min of meer permanent karakter - heeft rituelen.

Bij Zen.Nl gaat dat er steeds nogal geforceerd aan toe. Zen.nl is een paar jaar geleden negatief in de publiciteit gekomen doordat hun CEO, Rients Ritskes, de banden met z'n Japanse leraar had doorgesneden, volgens hemzelf; of er uit gesmeten was, volgens anderen. Met name het ritueel 'overdracht door of namens een Japanse leraar' is verdwenen, en vervangen door 'overdracht door Rients Ritskes', degene die bepaalt wie een opleiding tot lokaal Zen-leraar mag volgen.

Zen.nl maakt zich ook 'schuldig' aan een speciaal ritueel: dat van het Cijferfetisjisme. Ze denken het effect van hun meditatie, en dan speciaal iets gevaarlijks als 'geluk' te kunnen meten met grote nauwkeurigheid; en - ook wantrouwen oproepend - onveranderlijk met hoge positieve resultaten.
Zie bv www.zen.nl/nl/evaluatie.php. Dat begint met: '98% van onze cursisten beveelt ons aan '; zelfs verkiezingen in het communistische Oostblok destijds haalde zulke cijfers niet.

Maar er wordt opnieuw een stap verder gegaan. In een artikel in de Volkskrant van 11 februari 2015 - gewoon gratis reclame -  hier te lezen
In dit artikel wordt ene Hans Wanningen geciteerd, met als functies 'filosoof, zen-leraar en zen-publicist '. Hij stelt dat het nieuwe zen (volgens mij hoeft dit in de geest van dit artikel 'zen' niet meer met een hoofdletter geschreven te worden) 'geen oosterse ver-van-mijn-bed-show meer '.
Wat een ouwerwetse uitdrukking, te spreken over een 'ver-van-mijn-bed-show'.

Het gaat verder: 'Bij een succesvolle zenschool zoals zen.nl is het Japanse gedachtengoed goeddeels van esoterische en cryptische elementen gestript. In zijn eigen meditatietrainingen aan deHogeschool Arnhem/Nijmegen gaat Wanningen nog verder: hij ontdoet het vergaand van de Japanse elementen en verbindt het met inzichten uit de moderne gelukswetenschap'

Ah, 'GELUK'. Nu komen we bij het unique selling point van zen.nl, in hun eigen opvattingen althans.
Ik stel daar tegenover: geluk is op zich niets waard, het is zeker niet iets waarnaar gestreefd moet worden. En boeddhistisch is het al helemaal niet. Het boeddhisme kenmerkt het menselijk bestaan (en dat van dieren trouwens ook) door de begrippen dukkha, anicca en anatta.
Ik citeer uit het Wikipedia-artikel   hierover.
'1.Alle geconditioneerde dingen zijn anicca (Pali): impermanent, inconstant, veranderlijk van aard.
2.Alle geconditioneerde dingen zijn daarom ook dukkha: pijnlijk, brengers van ongemak en oncomfortabel. Dukkha verwijst ook naar de inherente stress die veranderlijke dingen beleven.
3.Omdat ze inconstant en veranderlijk zijn en ongemak brengen, is het niet passend om ze als iemands bezit of als 'zelf' te beschouwen. Ze zijn anatta: niet-zelf of zonder zelf, zonder eigenaar, bezitter.'

Misschien wordt dit ook wel bedoeld met 'esoterisch en cryptisch'?
Zen.nl en ook Wanningen hebben deze drieslag vervangen door: succes, groei en geluk. Bah.
Wat dat betreft hecht ik meer waarde aan de 'Voetnoot' in dezelfde Volkskrant van Arnon Grunberg: 'Alles wat echt is, blijft verborgen '

Het zal de lezer duidelijk zijn: ik neem zen.nl cum suis niet zo serieus.
Maar ik wil nog wel een serieuze opmerkingen maken bij een citaat (van Wanningen) dat als tussenkop een nogal prominente plaats in het artikel inneemt:
                                    ' Het zien dat gedachten afdwalen, dàt is de kern '

Voor mij is dat helemaal niet de kern (van het leven, van de meditatie). De kern is dat het niet erg is dat gedachten afdwalen, want in dit citaat zit de opvatting (van veel meditatieleraren) verstopt dat gedachten niet zouden moeten afdwalen in de meditatie.
Ik zet daar de opvatting van Jason Siff tegenover dat het heel goed is gedachtenstromen tijdens het meditatieproces te volgen, zo dat men zich die ook achteraf herinnert, want dat is het meest leerzaam.
Dat is dan ook de titel van zijn meest recente boek: 'Thoughts are not the enemy ' Zie het tweede besproken boek in m'n blog van begin december 2014


PS 1:
Een artikel van Hans Wanningen in het laatste nummer van BoeddhaMagazine, met als titel 'Geluk is maakbaar (gedeeltelijk dan) ', bevat ook weer de schijnexactheid van: 'geluk wordt voor 40% bepaald door je eigen attitude' etc. Van hem wordt hier ook vermeld dat hij momenteel een boek schrijft over zenmeditatie en geluk en dat dat zomer 2015 bij Asoka verschijnt.
Ik denk dat dat niet gaat gebeuren.

PS 2:
Zen.nl is net zo als Soka Gakkai  een van de nieuwe BUN-leden. Van je vrienden moet je het maar hebben.