Is bèta niet beter?
Eerst wat persoonlijks. Het leek wel of de hartchirurg in de operatie ook een overbodig dingetje had verwijderd dat daar ook zat, een soort blindedarm. En dat het m'n mind bleek te zijn (m'n Boeddha-Natuur was m.i. als weg). In ieder geval was ik tijdens m'n hartproblemen en tijdens m'n langzame herstelperiode elke interesse in boeddhisme en meditatie kwijt.
Het zou kunnen dat die interesse terugkomt.
Men zou het in de ander richting verwachten: als het moeilijk gaat, groeit de behoefte aan spiritualiteit. En als alles goed gaat denkt men softheid niet nodig te hebben.
Maar het verband is precies andersom; bij mij tenminste; en dit keer tenminste.
Dit alles neemt niet weg dat als ik nu zou kunnen kiezen tussen het verkrijgen van:
* Het ultieme vipassana-inzicht van 'de dingen begrijpen zoals ze werkelijk zijn '; en
* Fundamenteel inzicht in de aard van de 'donkere materie ' in de astrofysica;
Ik toch wel voor het tweede inzicht kies.
Dat doet me denken aan een lezing die Ton Lathouwers heeft gegeven over Giordano Bruno. Fascinerend, maar vooral gaand over z'n pantheïstische opvattingen. Een typische alpha-benadering dus. Terwijl ik meer geïnteresseerd ben in Bruno als één van degenen die de moderne natuurwetenschap heeft vormgegeven door in navolging van Copernicus zich te durven realiseren dat de aarde (en de mens) niet het middelpunt van alles is maar de planeten (en de aarde) om de zon draaien. Bruno als bèta-denker dus die al in de 16e eeuw bedacht dat ook sterren zonnen zijn waar (bewoonde) planeten om kunnen draaien. Mooi is de positieve formulering van Wikipedia : "Bruno had sterk de gewoonte om de controverse op te zoeken"
--------------------------------------------------------
Iets anders, ik zie tenminste niet direct een verband met het bovenstaande.
Luiheid wordt als een ondeugd beschouwd, in het Christendom maar niet minder in het Boeddhisme. Dat heb ik eigenlijk nooit zo goed begrepen.
Er gaat toch niets boven aandachtig niets-doen?
Wat hier ook een beetje (welk?) mee te maken heeft, is:
Verstaan we nog wel de kunst van het ons vervelen ?
Ik lees of hoor dat weinig over maar misschien zijn degenen die het doen zo verstandig er geen aandacht voor te vragen.
In ieder geval heb ik me als (pre-)puber behoorlijk verveeld, af en toe, best wel vaak.
En nu kan ik het ook nog wel, hoewel met minder totale doelloosheid en vormloosheid als toen.
=====================================================================
Boeddhisme als Westerse elite-religie
In het Boeddhistisch Dagblad verschijnen af en toe artikelen over de prijzen van retraites, gestuurd door de vraag of 'de gewone man/vrouw dat (nog) wel kan betalen. 'Jan met de pet' en andere zestigerjaren clichees worden niet geschuwd.
Allerlei interessante feiten en meningen (o.a. die over 'dana") passeren de revue maar een principieel standpunt ontbreekt. Namelijk het antwoord op de vraag of het wel goed is en de bedoeling kan zijn dat een retraite ook voor de gewone man betaalbaar is.
Laat ik dan maar het politiek en spiritueel niet-correcte antwoord op die vraag geven:
Nee, een retraite hoeft niet voor iedereen betaalbaar te zijn. Heel veel mensen kunnen er dus niet heen; dat is helemaal niet erg. Het is een beoefeningsvorm voor de elite.
'All in' heeft nu eenmaal z'n prijs, en er van uit gaan dat anderen die prijs wel voor je betalen, is niet zo netjes.
Dat wat betreft ekonomische positie.
Iets vergelijkbaars speelt - in het Westen - wat betreft intelligentie. Boeddhisme is niet geschikt voor de 'eenvoudigen van geest'; sommige tradities zien domheid nog wel een beetje door de vingers; maar Theravada bijvoorbeeld eist echt wel wat van het verstand.
Nog twee variabelen: leeftijd en gender.
Sommigen beweren dat boeddhisme beoefenen steeds meer een vrouwenzaak is. Ik twijfel over de aard van de causaliteit. Het kan ook zo zijn dat de status van het zich boeddhist noemen aan het dalen is; en daarom de mannen er vandoor zijn gegaan.
Bij leeftijd tenslotte liggen de zaken simpeler: steeds meer wordt duidelijk dat het boeddhisme niets voor jonge mensen is.
Nog iemand vergeten?
--------------------------------------------------------
Toch nog positief eindigen: het kan wel
Kijk eens, goedkope retraites kunnen natuurlijk best maar dan moet het format aangepast worden.
* Niet in een apart centrum maar bij iemand thuis;
* Geen kookstaf maar zelf inkopen doen (zoveel mogelijk vooraf) en zelf koken: in stilte;
* Slapen in het huis waar men zit of 's avonds even naar eigen huis;
* Geen leraar, zelf om de beurt de tijd bewaken en dhamma-talk houden;
* De kosten worden hoofdelijk omgeslagen; niemand wordt (gedeeltelijk) vrijgehouden.
Nog eenvoudiger: doe het zelf; thuis of ergens anders waar je alleen kan zijn.
=====================================================================
Een paar maanden geleden gaf ik een overzicht van het Duitstalige tijdschrift 'Buddhismus Aktuell'.
Het nieuwste nummer (2016-3) heeft als thema 'Vom Leben und Sterben '.
Hieruit citeer ik een deel van het 'Editorial' van Ursula Richard:
"... Die in dieser Ausgabe versammelten Beiträge beleuchten diese uns allen gemeinsame Lebenswirklichkeit aus verschiedenen Perspektiven – persönlichen, gesundheits-politischen und buddhistischen. Vor allem in der tibetisch-buddhistischen Tradition gibt es ein großes Wissen um den Sterbeprozess. Mittlerweile findet es auch in Teilen der Palliativmedizin sowie der Hospizbewegung und Sterbebegleitung Berücksichtigung. Das Sterben geht, dieser Sicht zufolge, nach dem Todeszeitpunkt weiter. Doch auch der Todeszeitpunkt selbst, so der Mediziner Linus Geisler, ist nichts Naturgegebenes, sondern wird gesellschaftlich definiert, wie nicht zuletzt die Auseinandersetzungen um Organspenden und die Hirntoddiagnostik zeigen.
Lisa Freund, eine Pionierin in der Hospizbewegung und Sterbebegleitung, erzählt im Interview, wie in diesem Bereich buddhistische und wissenschaftliche Perspektiven einander befruchten können. Wichtig erscheint ihr aber vor allem ein neues menschliches Miteinander, das gegenseitige Fürsorge, besonders in schwierigen Lebens-situationen, einschließt.
Besonders berührt hat mich der Beitrag von Bertram Wohak. In einer E-Mail schrieb er vor drei Monaten von seiner schweren Krebserkrankung und dass er Betroffene durch seinen Blog und ein filmisch dokumentiertes Gespräch mit einem Freund über seine Auseinandersetzung mit seiner Krankheit und dem nahen Tod ermutigen und auch zeigen wolle, wie ihm buddhistische Praxis dabei geholfen habe. Er schrieb, dass er vermutlich das Erscheinen dieser Ausgabe nicht mehr erleben werde. Und so ist es auch gekommen. Werner Steiner, unser Layouter, hat seinen Beitrag als Erstes gestaltet. Bertram Wohak hat die Seite noch gesehen und sie hat ihm gefallen.
Diese Ausgabe von BUDDHISMUS aktuell ist aber nur ein Mosaiksteinchen in der Beschäftigung mit der „großen Sache von Leben und Tod“, wie es im Zen heißt. Vom 16. bis 18. September wird es in Potsdam einen Kongress der Deutschen Buddhistischen Union zum Thema „Leben und Tod – buddhistische Perspektiven“ geben. Namhafte buddhistische Lehrende werden dort das Thema weiter ausleuchten. Weitere Informationen dazu finden Sie in diesem Heft. "
Geen opmerkingen:
Een reactie posten