In ieder geval is de tekst (met kleine wijziging) weer gebruikt, in een serie programma's van EO en IKON: 'Dood voor beginners '.
Zie m'n blog van 5 mei 2013 en m'n blog van 6 september 2013 .
In de laatste schreef ik o.a.: "Veel is er niet gebeurd sinds ik op 5 Mei m'n blog 'Dood gaan voor beginners ' plaatste. Of eigenlijk wel: ik ben sinds die dag weer (op 6 september) 124 dagen dichter bij mijn dood gekomen, wanneer die dan ook is."
Dit kan ik herhalen, alleen dan nu met de mededeling dat ik sinds 6 september 2013 alweer 343 dagen dichter bij de dood ben gekomen.
In m'n tekst van 5 mei citeerde ik uit ' Being with Dying - Cultivating Compassion and Fearlessness in the Presence of Death ' van Joan Halifax .
De Nederlandse vertaling, 'De laatste woorden van liefde ', uitgegeven door Asoka, was uitverkocht maar is afgelopen zomer herdrukt .
CITAAT:
" Vanaf zondag 14 september zenden IKON en EO een achtdelige documentaireserie uit over de kunst van het sterven. Want of we nu willen of niet, dood gaan we allemaal. Maar wat weten we eigenlijk van sterven, afscheid nemen, rouwen en het leven na de dood? Zijn we er bang voor of verlangen we ernaar? En kunnen we het leren?
In een tijd waarin we ons hartstochtelijk vastklampen aan het leven, onder het motto: forever young is het adagium memento mori – gedenk te sterven – geen alledaagse levenswijsheid meer. We zijn als de dood voor de dood: carpe diem, pluk de dag. Maar als het onvermijdelijke einde daar is, hebben we dan nog rituelen om te rouwen? Lastige vragen en geen gemakkelijke antwoorden.
Sluit acht weken lang op rituele wijze de zondag af met Dood voor Beginners, uw survival kit op weg naar het einde, voor beginners & gevorderden.
Dood voor Beginners is te zien vanaf zondagavond 14 september om 23.45 uur op NPO 2 .
Aflevering 1 – Ik ga niet dood (14 september)
Anderen gaan dood, maar ik niet. Ik rijd zorgeloos langs die gebouwen met de namen, waarin de dood wordt aangezegd: Cancer Centre, Antonie van Leeuwenhoek of verpleeghuis De Einder. Ik weet dat daar de dood heerst. Maar niet voor mij. Ik niet. Wat ik ook doe, ik ga niet dood. Ben ik bang? Maar waarvoor dan? Natuurlijk weet ik het; dat ik op een keer de afslag zal moeten nemen. Dat de pijl mij treft, de slagboom van het parkeerterrein voor mij omhoog gaat. Op een keer hebben anderen het privilege hier voorbij te rijden, en weten ze zelfs niet dat ik daar ben.
Met o.a. Désanne van Brederode, schrijver en filosoof; Josephine en Walter Boeve, die zich voorbereiden op de dood.
Aflevering 2 – Als de dood (21 september)
We hebben allemaal dezelfde ziekte: sterfelijkheid. Waarom maakt de een zich er niet druk over en is het een obsessie voor de ander: doodsangst. En wat is dat dan? Angst voor het grote niets, voor al die niet geleefde levens, of voor hel en verdoemenis als die al bestaan? Zwetend of naar adem happend wakker schrikken. Of eenzaam en verlaten, omdat bij het ultieme einde de angst niet wordt gedeeld met geliefden.
Het lijkt alsof de angst voor onze sterfelijkheid ons van het leven afhoudt. Of is er juist een onophoudelijke drang om tegen de klippen op te leven? Is doodsangst levensangst? En hoe die te bezweren?
Met o.a. Johan Simons, theaterregisseur en nog immer bang voor de dood; Emmy van Deurzen, existentieel psychotherapeut; Goedele van Edom, doctor in de Godgeleerdheid en ziekenhuispastor.
Aflevering 3 – De dood, de dokter en de anderen (28 september)
De dood komt dichterbij. Er is niets meer aan te doen. Maar dan verschijnen de anderen aan de rand van mijn bed. Medespelers en figuranten. Wie bent u, dokter, terwijl u me voortduwt door dit theater van hoop en angst? En vrienden, familie, kinderen en kennissen; ze spelen hun rol door langs te komen of weg te blijven. Maar wie schrijft de tekst en waar praten we over als het ons aan woorden ontbreekt? Weet iemand wie hier eigenlijk de regie voert in mijn laatste dagen?
Met o.a. Bert Keizer, verpleeghuisarts en filosoof; Hans van den Bosch, die koos voor niet-behandelen; Anne Christine Girardot, hospicevrijwilliger en programmamaker; Bing Tan, Hoofd-Halschirurg in het Antonie van Leeuwenhoek ziekenhuis.
Aflevering 4 – Uit het leven gestapt (5 oktober)
Wat kun je zeggen als iemand het leven niet meer aan kan? Als alles pijn doet, alles zwart is en een zelfverkozen dood de enige uitweg lijkt. Waarom? De nooit te beantwoorden vraag voor de nabestaanden.
Als je niet meer wilt leven, mag je dan dood? Wat is de waarde van het leven? En hoe heilig is het? Moet het leven tot het einde toe geleefd worden? Wat is dat, zelfmoord? Hoe ga je om met destructieve gedachten en wat kunnen de mensen om je heen doen om je te helpen?
Met o.a. Marjeet Verbeek, theoloog en nabestaande; Wim Venhuis, die een poging tot zelfdoding overleefde.
Aflevering 5 – Het olifantenkerkhof (12 oktober)
Ik wil niet dat mijn kleinkinderen mij zien met slangen in mijn gele huid door de kieren van mijn pyjama. Mijn pyjama! Ik heb vanaf mijn tiende geen pyjama gedragen, maar het kreng heeft mij ingehaald met zijn lelijke strepen en knellend elastiek. Ik wil niet dat ze me zien als enkel huid en botten, kreun en zucht.
Als het zo ver is, wil ik linksaf, waar de kudde rechts gaat. Geen laatste groet, geen groot gebaar. Naar het olifantenkerkhof. De heuvel op en in het laatste licht mijn laatste adem. Genoeg.
Ik moet me niet aanstellen, zeggen de achterblijvers. Hou vol. Het is niet erg. We houden van je zoals je bent. Maar als ik lijden moet, leer me dan de waarde van het lijden…
Met o.a. Nienke Nieuwenhuizen, verpleeghuisarts; Theo Boer, hoogleraar ethiek.
Aflevering 6 – Rituelen om te rouwen (19 oktober)
En dan is de dood daar. Belangrijke momenten vragen om betekenisvolle handelingen. Wat kennen we in post-christelijke tijden nog aan rouwrituelen? Vaak staan we met lege handen. Wat kan mij troosten? Hoe kan ik rouwen? Is er een taal die woorden geeft aan mijn verdriet? In de joodse traditie zijn dood en rouw nog steeds omgeven met rituelen. De Surinaamse gemeenschap begint al met rouwen tijdens een zogenaamde Singi Neti. En een kunstenaar ontwierp hedendaagse rouwkleding. “De cultuur van een volk herkent men aan de manier waarop zij omgaat met haar doden”, sprak Pericles al in de Griekse Oudheid.
Met o.a. Aviva Keesing-Moskovits, lid van het chevre kaddiesja; Aart Mak, dominee en ritueelbegeleider; Tessel Brühl, kunstenaar.
Aflevering 7 – Aan gene zijde (26 oktober)
En als je dood bent? Ga je dan naar de hemel? En wat leeft er door? De ziel? Waar blijft het lichaam? En is God daar dan ook nog ergens? Maar als er nu alleen het grote Niets is? Zou dat erg zijn? Kunnen mensen met een bijna-doodervaring ons een blik op het hiernamaals geven? En is het contact met de wereld aan gene zijde door een medium een bewijs van die andere wereld? Beïnvloeden deze visies ons leven op aarde? Een uitzicht op het leven na de dood.
Met o.a. Renée van Riessen, filosoof en theoloog; Mevrouw Borgdorff-Wiskerke, die de dood in de ogen keek; Etty van der Graaf, medium; Govert Schilling, sterrenkundejournalist; Nora Fischer, zangeres.
Aflevering 8 – Memento Mori (2 november)
Weet ik het nu, hoe ik moet sterven? Ik heb geleerd, geluisterd, nagedacht. Vragen gesteld en antwoorden gekregen. Maar weet ik het nu? Geef me een boek, een handleiding, een gebruiksaanwijzing. Leer me de woorden die me verzoenen met mezelf en mijn dood. Waar leer ik overgave en hoe vind ik ruimte? Als sterven een kunst is, leer me de taal van het leven.
Met o.a. Carlo Leget, hoogleraar zorgethiek en bijzonder hoogleraar palliatieve zorg; Jean-Jacques Suurmond, columnist en verpleeghuispastor. "
Bron: Persbericht IKON en Artikel 'Nieuwwij ' .
Kwart voor twaalf 's avonds is natuurlijk te laat voor een boeddhist; maar 'Uitzending gemist' of een herhaling kan vast wel uitkomst bieden.
Het lijkt mij zeer de moeite waard, te gaan kijken.
=======================================================================
Update
Ik lees net dat zowel de oudste vrouw van Nederland als de oudste man van Nederland in Amersfoort woont. Ze zijn 109 c.q. 108 jaar. Ik woon daar ook, hoe moet dat nou?
=======================================================================
Het staat er een beetje los van, maar hier twee foto's van de deze week overleden musicus en dirigent Frans Brüggen.
Z'n dood ontroerde me, ik hield van z'n manier van muziek maken (vooral Bach en Mozart ) maar in het bijzonder ontroerde deze combinatie van foto's uit de Volkskrant me.
En was er herkenning; al was ik vroeger niet zo'n mooie jongen als op de foto links en kan ik nog niet zo goed 'tegen de zon inkijken' (Yalom op 5 mei) als op de foto rechts.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten