Nummer 79 in een telling waarin de voorgangers 'Kwartaalblad Boeddhisme' en
'Vorm en Leegte' meegeteld zijn.
Datum van verschijnen zou volgens de page 'BM adverteren' 5 december 2014 hebben moeten zijn. Volgens deze oorspronkelijke aankondiging zou het thema 'Natuur en milieu' zijn. Het is uiteindelijk 'Idealisme' geworden. De reden van de vertraagde verschijning van dit nummer wordt niet expliciet vermeld, het is duidelijk dat dit te maken heeft met de moeilijke financiële situatie, waarin Asoka (Milinda) verkeert, en BoeddhaMagazine in het bijzonder.
Het oudste nummer - # 28 uit zomer 2002 - dat ik heb, kende nog de Stichting Vrienden van het Boeddhisme (SVB, nu VvB) als uitgeefster, sinds 1995. Kort daarna werd Asoka de uitgever. Dit nummer heeft op de voorkant een foto van Bernie Glassman, met z'n bekende rode baret, hopelijk is die sindsdien een keer in de was geweest; en z'n verhaal over de Zen Peacemaker Orde. Verder een artikel - helaas nog steeds actueel - over de pijaflegging van monnik Dhammawiranatha door Paul Boersma.
Ik wil een recensie over # 79 schrijven alsof het de eerste keer dat ik dit tijdschrift lees; tenslotte zijn alle verschijnselen uniek: ze komen op en verdwijnen weer.
Maar voor mij is een recensie ook een uiting van verbazing. Als variant op de filosofische vraag 'waarom is er iets en niet veeleer niets' (Leibniz) vraag ik me af:
waarom is er zoiets als een papieren Nederlandstalig tijdschrift over het boeddhisme?
Hoewel 'Nederlandstalig'? Er zijn in de loop der jaren steeds meer illustraties en foto's in gekomen, sommige paginagroot. Hoeveel tekst had hier niet kunnen staan, denk ik dan; maar goed , ik ben ouderwets en nooit zo visueel ingesteld.
M'n recensie dan. De buitenkant is vrolijk met een vredesduif en is stevig en tegelijk aaibaar; glossy heet dat, geloof ik.
Eén van de artikelen gaat over de recent verschenen vertaling door Paul Boersma van de 'Dhammapada'. Daar heb ik recent al over geschreven. In plaats van de hier weergegeven verzen citeer ik hier het eerste vers van deze vertaling:
De geest gaat alle dingen voor,
Ze zijn door hem beheerst, gemaakt.
Als met verdorven geest men spreekt,
Als met verdorven geest men doet,
Dan komt hem lijden achterna,
Zoals het wiel de ossenhoef.
Ik citeer dit vers omdat het beschouwd wordt als positioneren van de Dhamma als idealisme.
Het thema van dit nummer is zoals gezegd 'idealisme', maar wat dat is, wordt niet omschreven. Het is niet het filosofische idealisme van de Dhammapada maar iets als: 'zichzelf wegcijferend strevend naar een betere wereld'. Hoewel ... in haar 'hoofdredactioneel ' zegt Marjolein Niestadt:
" 'Ik ben geen idealist', zegt boeddhistisch geestelijk verzorger Meindert van den Heuvel verderop in dit blad... Brigitte van Baren, die spiritualiteit in het bedrijfsleven brengt, benadrukt dat ze geen wereldverbeteraar is. En eco-ontwikkelingswerker Maarten Olthof maakte bij zijn interview bezwaar tegen de kop 'De idealenman'. "
Daarmee zijn gelijk al drie van de artikelen genoemd. Ik kan me de bezwaren van deze drie wel voorstellen: het is mooi werk wat ze doen maar het is wel werk, inkomen genererend, dus niet helemaal 'zichzelf wegcijferend'.
Ik ga niet alle artikelen noemen, laat staan bespreken. Wel het trio genaamd 'De Bron': 'BoeddhaBasics', 'de (Hart)Soetra uitgelegd' en 'de historische Boeddha': deze passen in een bewaarnummer. Ook de serie 'Vragen uit de dagelijkse meditatiepraktijk', dit keer over geleide meditaties, is steeds weer waardevol.
Artikelen van of over Tibetaans boeddhisten en Zen-boeddhisten noem ik wat minder maar spreken een ander weer aan: het is een blad van 'elck wat wils'. Een aantal van deze artikelen staan, met als datum '8 januari', op de website boeddhamagazine.nl/ .
Van het themagedeelte waardeer ik het meeste het openingsartikel '8 lessen voor idealisten' door Annemarie Opmeer, die ik ken van de vrolijke serie 'de faalboeddhist' op de site van Bodhitv. Ik noem de acht lessen: (1) woede werkt alleen met mededogen; (2) wees eerlijk tegen jezelf; (3) klamp niet vast aan identiteit; (4) geef de hoop op; (5) je vijanden zijn je vrienden; (6) rouw!; (7) opbranden kan ook als boeddhist; en (8) karma maakt je activist.
Terug naar het 'hoofdredactioneel' van Marjolein Niestadt. Zij sluit het als volgt af:
"En dan is er nog ons eigen bescheiden ideaal: een groter publiek laten kennismaken met het boeddhisme als inspiratiebron. Jammer genoeg draait BoeddhaMagazine al enige tijd verlies en is de toekomst uiterst onzeker.
Ook wij moeten ons ideaal kritisch onder de loep nemen. Is er nog wel een markt voor een breed toegankelijk boeddhistisch blad? Of bouwen we tegen beter weten in aan een luchtkasteel? Op dit moment weet ik het antwoord niet. Ik kan alleen zeggen dat ook wij gedreven worden door enthousiasme. Hopelijk is het genoeg om het blad te redden.
Ik hoop jullie snel weer te zien. "
Niet vrolijk, wel eerlijk, geen mooi weer spelen terwijl de schulden oplopen.
Wat betreft dat 'luchtkasteel' zou ik zeggen: nee, dat niet, Marjolein, maar we moeten ons realiseren dat er niet zoveel Nederlandse boeddhisten zijn, veel minder dan ze ons wijs hebben proberen te maken. Maar een procent of tien van de paar (twee?, vijf?) duizend lezende boeddhisten bereiken is toch ook heel mooi?
=====================================================================
Ook na het lezen van dit nummer meen ik dat een papieren tijdschrift voor de wat minder vluchtige mens - en dat is een boeddhist toch? - meerwaarde heeft boven alleen maar elektronische informatie zoals websites, tweets, blogs en 'journalistieke webmagazines'.
Er zijn gelukkig nog steeds mensen die een tekst van meer dan 5000 woorden aankunnen; 'longreads' heet dat tegenwoordig.
Maar het verschil is kleiner geworden; het lezen van papieren boeken vermindert ten koste van het lezen van ebooks. En er zijn al heel wat Engelstalige elektronische boeddhistische tijdschriften zoals het 'Journal of Buddhist Ethics ' en het 'Journal of Global Buddhism '; 'Lion's Roar ' is het elektronische samengaan van 'Shambhala Sun ' en 'Buddhadharma '. 'Tricycle ' heeft een digitale en een print versie. 'Inquiring Mind ' daarentegen gaat er komend voorjaar definitief mee stoppen: we (BoeddhaMagazine) zijn niet alleen.
Haalt tijdschrift 'BoeddhaMagazine' nummer honderd? Of eerst nummer tachtig? In papieren of in elektronische vorm? Ik zou het niet weten, heb er eerlijk gezegd een hard hoofd in, zeker in een papieren versie. Veel meer abonnee's werven lukt kennelijk niet. Ook het samenwerken met of overnemen door relatief rijke sangha's of BUN/BOS zou heilloos zijn.
Omzetten in een elektronische versie is nog het enige dat misschien haalbaar is; dat kan echter niet één op één met dezelfde redactieformule en dezelfde abonnees, en kan beter met een stichting in plaats van een BV als uitgever. En zwart-wit in plaats van kleurenplaten. Het enig denkbare alternatief van gewoon helemaal stoppen.
Wellicht kan genoemde website uitgebouwd worden, maar dan met enthousiaste vrijwilliger en met een mij onduidelijk of niet-bestaand verdienmodel (= quitte speel model).
Ik wil daar best met de redactie over meedenken. Een paar gedachten:
Om de twee maanden verschijnend. Dus geen 'blog' waarin onregelmatig als de auteur/eigenaar de geest heeft, iets verschijnt. Maar ook geen 'dagblad'; dus geen (quasi)nieuws en geen sentimentaliteiten. De lat moet eerder hoger gelegd worden ten opzichte van de huidige papieren BoeddhaMagazine dan lager. Wel minder rubrieken en minder artikelen dan de twintig die er nu in # 79 staan. Vertaalde en originele Nederlandse artikelen, maar ook onderzoeksjournalistiek werk.
Als de inhoud: de Dhamma/Dharma en informatie over wat er gebeurt in boeddhistisch Nederland en daarbuiten, maar verspreid blijft worden. Wellicht niet in een tijdloze vorm maar na een paar jaar nog steeds het nalezen waard.
Het is zeer gewenst dat de uitgever snel een beslissing neemt over het al dan niet voortbestaan dit jaar. (Update: hier heb ik een zin geschrapt die beschuldigend gelezen kon worden)
Ook is het zeer gewenst dat de redactie de discussie over de toekomst open maakt via het door mij geciteerde laatste deel van het 'hoofdredactioneel' op hun website te plaatsen en de lezers nadrukkelijk uit te nodigen tot reactie er op, ook via hun facebook- en twitter-account.
Aankondiging in →
http://boeddhamagazine.nl/ →
van begin januari 2015
Het werd de 16e januari
Eindconclusie: kopen dus
Wellicht wordt het een
'collectors item'
1 opmerking:
Ik ben het wel met de mening van de heer Romeijn eens: ik aarzelde al enige tijd of ik een BM wil ontvangen waarin geurkaarsen worden verkocht en recepten geplaatst. De formule van Vorm & Leegte was mij dan ook liever. De geurkaarsen en recepten kunnen we overal kopen; een handreiking voor het boeddhisme en de toepassing ervan in ons leven anno heden, hebben we echter niet of onvoldoende. Begrijp ik echter dat er meerdere Nederlandstalige boeddhistische periodieken zijn? Zo ja, wat belet dan een samengaan ervan of tenminste samenwerking?
Een reactie posten